Δέκα Αρχές για να Μεγαλώσετε Σωστά το Παιδί σας

 
Η ανατροφή των παιδιών είναι απ’ τα πιο καλά ερευνημένα αντικείμενα των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών. Όποια και αν είναι μέθοδος ανατροφής που εφαρμόζετε και όποιες και αν είναι οι ερωτήσεις που έχετε, το υλικό είναι άφθονο και οι ειδικοί είναι και πολλοί και πρόθυμοι να καταθέσουν την άποψή τους.
Στο βιβλίο του Οι Δέκα Βασικές Αρχές για Σωστή Ανατροφή των Παιδιών (The Ten Basic Principles of Good Parenting) ο Δρ. Lawrence Steinberg, παρέχει πληροφορίες και συμβουλές που είναι βασισμένες σε έρευνες του τομέα των κοινωνικών επιστημών που καλύπτουν τα τελευταία 75 περίπου χρόνια. Ακολουθήστε τες, λέει, και θα αποφύγετε όλων των ειδών τα προβλήματα παιδικής συμπεριφοράς. Ακολουθούν οι δέκα βασικές αρχές του Δρα Steinberg:
1. Αυτό που κάνετε είναι σημαντικό. Είτε πρόκεται για συμπεριφορές που αφορούν την υγεία σου είτε πρόκειται για τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι προς τους άλλους, το γεγονός είναι ότι τα παιδιά σας μαθαίνουν απ’ ό,τι κάνετε εσείς. “Πρόκειται για για μια απ’ τις σημαντικότερες αρχές”, εξηγεί ο Steinberg. “Αυτά που κάνετε έχουν μεγάλη σημασία… Συνεπώς, μην επαφίεστε στις αντιδράσεις της στιγμής. Ρωτήστε τον εαυτό σας, Τί προσπαθώ να πετύχω (στο θέμα της ανατροφής των παιδιών) και, έχει πιθανότητες αυτό που πάω να κάνω να φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα;”
2. Είναι αδύνατο να το παρακάνετε στο θέμα της αγάπης. “Είναι απλούστατα αδύνατο να ‘χαλάσετε’ ένα παιδί με την αγάπη”, γράφει ο Steinberg. “Αυτό που συχνά έχουμε στο μυαλό μας όταν μιλάμε για πράγματα που ‘χαλάνε’ το παιδί δεν είναι ποτέ αποτελέσμα έκφρασης υπερβολικής αγάπης προς το παιδί. Συνήθως πρόκειται για τις συνέπειες τακτικών που ακολουθούμε ή πραγμάτων που δίνουμε στο παιδί αντί για την αγάπη που θα έπρεπε να του δίνουμε. Μιλάμε δηλαδή για πράγματα όπως υπερβολική ανεκτικότητα στις ανεπιθύμητες συμπεριφορές του παιδιού, χαμηλές προσδοκίες (το να χαμηλώνουμε τον πήχη για τα παιδιά), και το να τα πλημμυρίζουμε κυριολεκτικά με υλικά πράγματα”. Μόνο με τέτοια μπορούμε να “χαλάσουμε” και να κακομάθουμε το παιδί μας και ποτέ με τις αγκαλιές, τα φιλιά, τα γλυκά λογάκια, την κατανόηση, τη συμπαράσταση και κάθε άλλη τέτοιας μορφής έκφραση αγάπης και στοργής.
3. Να έχετε ενεργή ανάμιξη στη ζωή του παιδιού σας. “Το να έχετε ενεργό ανάμιξη στη ζωή του παιδιού σας σημαίνει ότι αφιερώνετε γι’ αυτό σημαντικό χρόνο και σκληρή δουλειά. Συχνά σημαίνει επανεξέταση και επαναπρογραμματισμό των προτεραιοτήτων σας. Σημαίνει επίσης ότι θυσιάζετε πράγματα που θα θέλατε εσείς να κάνετε για χάρη πραγμάτων που πρέπει να κάνει το παιδί σας. Φροντίστε να είσαστε εκεί τόσο διανοητικά όσο και σωματικά”. Ενεργή ανάμιξη δεν σημαίνει βέβαια να κάνετε εσείς τις σχολικές εργασίες του παιδιού σας ή έστω να κάνετε τις διορθώσεις. “Η κατ’ οίκον εργασία είναι ένα εργαλείο των δασκάλων για να ενημερώνονται αν το παιδί μαθαίνει πράγματα ή όχι”, λέει ο Steinberg. “Αν κάνετε εσείς τις εργασίες του, δεν δίνετε στο δάσκαλο να καταλάβει τί έχει μάθει το παιδί σας”.
4. Προσαρμόστε τη μέθοδο ανατροφής σας στα πλαίσια του παιδιού σας. Προσαρμόστε το “βηματισμό” σας με την ανάπτυξη του παιδιού σας. Το παιδί σας μεγαλώνει. Μην ξεχνάτε τον παράγοντα χρόνο και το γεγονός ότι η ηλικία επηρεάζει τη συμπεριφορά του παιδιού. “Η ίδια ροπή προς ανεξαρτητοποίηση που κάνει το παιδάκι των 3 χρόνων να λέει “οχι” όλη την ώρα είναι η ίδια που του δίνει το κίνητρο μάθει να χρησιμοποιεί την τουαλέτα”, γράφει ο Steinberg. “Η ίδια έκρηξη διανοητικής ανάπτυξης που δίνει σ’ έναν 13χρονο την περιέργεια και τη ανεξάντλητη διάθεση για ερωτήσεις και για μάθηση στην τάξη είναι η ίδια που τον κάνει να αντιμιλάει και να είναι έτοιμος για καυγαδάκια στο τραπέζι του φαγητού στο σπίτι”.
5. Θεσπίστε κανόνες και εφαρμόστε τους. “Αν δεν είσαστε σε θέση να ελέγχετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας όταν είναι ακόμη σχετικά μικρό, τότε το παιδί σας θα δυσκολευτεί να μάθει να κουμαντάρει τον εαυτό του όταν θα μεγαλώσει και δεν θα είναι κάτω απ’ τη δική σας ευθύνη και επίβλεψη. Ανά πάσα στιγμή, μέρα ή νύχτα, θα πρέπει πάντα να είσαστε σε θέση να απαντήσετε στις τρεις παρακάτω ερωτήσεις: Πού βρίσκεται το παιδί μου; Με ποιόν είναι το παιδί μου; Τί κάνει το παιδί μου; Οι κανόνες που το παιδί σας έχει μάθει από σας θα διαμορφώσουν τους κανόνες που το ίδιο θα εφαρμόσει αργότερα στη δική του ζωή. “Δεν μπορείτε όμως να συνεχίσετε να ελέγχετε τη ζωή του παιδιού σας απ’ αόριστον”, προσθέτει ο Steinberg. “Απ’ τη στιγμή που το παιδί τελειώσει το Δημοτικό, οφείλετε να αφήνετε το παιδί να κάνει μόνο του τα μαθήματά του και να κάνει τις δικές του επιλογές χωρίς τις δικές σας παρεμβάσεις”.
6. Ενθαρρύνετε και ενισχύστε την ανεξαρτητοποίηση του παιδιού σας. “Το να βάζετε όρια και πλαίσια βοηθάει το παιδί σας να αποκτήσει την αίσθηση του αυτοελέγχου. Η ενθάρρυνση των τάσεων για ανεξαρτητοποίηση το βοηθάει να αναπτύξει την αίσθηση του αυτο-προσανατολισμού. Χρειάζεται και τα δύο αυτά για να πετύχει στη ζωή”. Είναι φυσιολογικό για τα παιδιά να αποζητούν την ανεξαρτητοποίηση και την αυτονομία, λέει ο Steinberg. “Πολλοί γονείς κάνουν το λάθος να εξισώνουν την ανεξαρτησία του παιδιού τους με την ανταρσία και την ανυπακοή. Όμως τα παιδιά επιδιώκουν την ανεξαρτητοποίηση γιατί είναι στην φύση του ανθρώπου να θέλει να αισθάνεται ότι αυτός ελέγχει τη ζωή του και όχι κάποιος άλλος”.
7. Να είστε συνεπείς. “Αν οι κανόνες σας ποικίλλουν από μέρα σε μέρα και έχουν το στοιχείο του απρόβλεπτου ή αν επιμένετε στην εφαρμογή τους κατά διαλείμματα, τότε η κακή συμπεριφορά του παιδιού σας είναι δικό σας λάθος και όχι δικό του. Η συνέπεια αποτελεί το σημαντικότερο παιδαγωγικό σας εργαλείο. Τονίστε και αποσαφηνίστε τα πράγματα εκείνα που θεωρείτε ξεκάθαρα και αδιαπραγμάτευτα. Όσο περισσότερο η εξουσία σας στηρίζεται στη σύνεσή σας παρά στη δύναμή σας, τόσο λιγότερες πιθανότητες υπάρχουν να την αμφισβητήσει το παιδί σας”.
8. Αποφύγετε σκληρές μορφές πειθαρχίας. Οι γονείς δεν θα πρέπει ποτέ να χτυπούν ένα παιδί, όποιες και αν είναι οι συνθήκες, επιμένει ο Steinberg. “Τα παιδιά που οι γονείς τους τα δέρνουν, τα χτυπούν και τα σκαμπιλίζουν θέτουν σοβαρή υποψηφιότητα να γίνουν καυγατζίδικα και να τσακώνονται με τα άλλα παιδιά”, γράφει. “Υπάρχουν πολλοί άλλοι τρόποι να πειθαρχήσετε ένα παιδί – μεταξύ αυτών και τα γνωστά ‘time out’ – οι οποίοι έχουν καλύτερη αποτελεσματικότητα και αποκλείουν την επιθετικότητα και τη βία”.
9. Δώστε εξηγήσεις για τους κανόνες και τις αποφάσεις σας. “Οι καλοί γονείς έχουν κάποιες προσδοκίες για τα παιδιά τους και περιμένουν απ’ αυτά να υλοποιήσουν αυτές τις προσδοκίες”, γράφει ο Steinberg. “Κατά κανόνα οι γονείς αφιερώνουν πολύ χρόνο για εξηγήσεις όταν πρόκειται για μικρά παιδιά και δυσανάλογα μικρότερο όταν πρόκειται για εφήβους. Όμως αυτό που για σας μπορεί να είναι ξεκάθαρο και αυτονόητο δεν είναι το ίδιο ξεκάθαρο και αυτονόητο για ένα 12χρονο παιδί, το οποίο δεν έχει τις ίδιες με σας προτεραιότητες, ούτε την ίδια κρίση, ούτε τις ίδιες εμπειρίες με σας”.
10. Φερθείτε στο παιδί σας με σεβασμό. “Ο καλύτερος τρόπος να εισπράξετε απ’ το παιδί σας συμπεριφορά που να φανερώνει σεβασμό στο πρόσωπό σας είναι να του φερθείτε πρώτα εσείς με σεβασμό”, γράφει ο Steinberg. “Οφείλετε στο παιδί σας τις ίδιες καλοσύνες και ευγένεεις που προσφέρετε προς οποιονδήποτε άλλον. Μιλάτε του ευγενικά. Δείξτε σεβασμό για τις γνώμες του. Δείχνετέ του προσοχή όταν σας μιλάει. Να του φέρεστε καλοσυνάτα. Επιδιώξτε όποτε μπορείτε να του κάνετε πράγματα που το ευχαριστούν. Τα παιδιά φέρονται προς τους άλλους με τον ίδιο τρόπο που οι γονείς τους φέρονται προς αυτά. Η σχέση σας με το παιδί σας αποτελεί το θεμέλιο πάνω στο οποίο οικοδομούνται οι σχέσεις του με τους άλλους.” Ας πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση που παιδιού που είναι ιδιότροπο με τα φαγητά: “Προσωπικά δεν συμφωνώ οι γονείς να βλέπουν το θέμα του φαγητού σαν μεγάλο πρόβλημα”, λέει ο Steinberg. “Τα παιδιά αναπτύσσουν τις δικές τους προτιμήσεις σχετικά με τα φαγητά. Στις πιο πολλές περιπτώσεις το θέμα αυτό περνάει από πολλά στάδια, δηλαδή πρόκειται για κάτι που περνάει από σαράντα κύματα. Λογικά δεν θα πρέπει να σας ευχαριστεί να μετατρέπετε την ώρα του φαγητού σε μια δυσάρεστη εμπειρία. Ο κύριος στόχος σας θα πρέπει να είναι τα φαγητά που αναγκάζεστε να ετοιμάσετε (αντί για εκείνα που θα θεωρούσατε ιδανικά) να είναι οπωσδήποτε υγιεινά. Αν στα ντουλάπια του σπιτιού σας δεν υπάρχει τροφική “σαβούρα”, το σίγουρο είναι πως τα παιδιά σας δεν θα φάνε τέτοιου είδους φαγητά”. Υπάρχουν βέβαια τρόποι να βοηθήσετε τα παιδιά σας να βελτιωθούν στο θέμα αυτό, θα ασχοληθούμε όμως με το θέμα αυτό προσεχώς.

10 λόγοι που οι μπαμπάδες είναι καλύτεροι από τις μαμάδες


Είναι διαφορετικοί από τις μητέρες και αντιδρούν διαφορετικά στα καλέσματα και στις προκλήσεις των παιδιών. Οι τεχνικές των μπαμπάδων κάποιες φορές είναι πιο αποτελεσματικές ή πιο φιλικές στο παιδικό περιβάλλον. Έστω και για μια φορά, λοιπόν, ας παραδεχτούμε ότι κάπου κάπου είναι καλύτεροι από εμάς.


1. Οι μπαμπάδες παίζουν με τα παιδιά, την ώρα που οι μαμάδες τα προσέχουν μη χτυπήσουν. Είναι αυτοί που τα γαργαλάνε, παλεύουν μαζί τους, τα ρίχνουν κάτω ή τα πετάνε στον αέρα παίζοντας. Παίζουν μαζί τους κυνηγητό και τα «μαρκάρουν» στο ποδόσφαιρο. Όταν οι μαμάδες αναζητάνε ήρεμα, ασφαλή και «σοφιστικέ» παιχνίδια, οι μπαμπάδες προτείνουν ό,τι πιο ζωηρό, άγριο και φωνακλάδικο. Μια έρευνα μάλιστα έδειξε ότι το 70% των παιχνιδιών που παίζουν οι μπαμπάδες με τα παιδιά βασίζεται στην κίνηση και στη δράση, τη στιγμή που αυτά τα παιχνίδια τα κάνει μόνο το 4% των μαμάδων. Τα παιχνίδια των μπαμπάδων, όπως λένε οι ειδικοί, ενθαρρύνουν τον ανταγωνισμό και την ανεξαρτησία, ενώ αυτά των μαμάδων την ισότητα και την ασφάλεια. Και τα δυο βέβαια είναι εξίσου απαραίτητα.

2. Οι μπαμπάδες βοηθάνε το παιδί να ξεπεράσει τα όριά του. Ποιος είναι εκείνος που του φωνάζει ενθαρρύνοντάς το να σκαρφαλώσει ψηλότερα, να τρέξει πιο γρήγορα, να βάλει όλη του τη δύναμη σε αυτό που κάνει; Κι ακόμα, ποιος είναι εκείνος που το κρατάει για να ανεβεί πιο πάνω στο μονόζυγο της παιδικής χαράς ή κάθεται δίπλα του στα συγκρουόμενα του λούνα παρκ; Οι μπαμπάδες είναι εκείνοι που ενθαρρύνουν τα παιδιά να ξεπεράσουν τους φόβους τους, να ρισκάρουν λίγο περισσότερο, να δείξουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.

3. Οι μπαμπάδες μαλακώνουν και αλλάζουν γνώμη πιο εύκολα μπροστά στα νάζια και στις γλύκες των παιδιών, τα οποία ξέρουν καλά πως αν ζητήσουν κάτι από τη μαμά και αυτή πει όχι, ό,τι κι αν κάνουν, δύσκολα θα καταφέρουν να της αλλάξουν γνώμη. Η μαμά δεν θα παρασυρθεί εύκολα από τα παιδικά τεχνάσματα και θα μείνει σταθερή στην αρχική της απόφαση. Με τους μπαμπάδες όμως τα πράγματα, τις περισσότερες φορές, είναι αρκετά διαφορετικά. Μπορεί και αυτοί να αρνηθούν, τα παιδιά όμως έχουν αντιληφθεί ότι τα γλυκόλογα, τα νάζια κι οι αγκαλιές είναι ο καλύτερος τρόπος για να καταφέρουν ό,τι έχουν βάλει στο μυαλό τους. Μπορεί μερικές φορές να δείχνουν σκληροί, αλλά συνήθως είναι (από μέσα) πιο μαλακοί κι από λιωμένο βούτυρο.

4. Οι μπαμπάδες δεν θέλουν πολλές εξηγήσεις όταν τα παιδιά τους ζητάνε κάτι. Θα ρωτήσουν σίγουρα το λόγο, αλλά θα αρκεστούν στην απάντηση που θα πάρουν και δεν θα συνεχίσουν να βομβαρδίζουν τα παιδιά με ερωτήσεις, προσπαθώντας να ανακαλύψουν κάποιο κρυφό μυστικό πίσω από τα λόγια τους.

5. Οι περισσότεροι μπαμπάδες αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στα παιδιά εξαιτίας της δουλειάς τους. Ακριβώς γι' αυτό, προσπαθούν ο χρόνος που περνάνε μαζί τους να είναι πλούσιος και εποικοδομητικός. Μοιράζονται διάφορες δραστηριότητες, παίζουν μαζί τους και προσπαθούν να κάνουν όσα περισσότερα ευχάριστα και διασκεδαστικά πράγματα μπορούν, για να καλύψουν κάπως το κενό της απουσίας τους.

6. Οι μπαμπάδες δεν αγχώνονται (τουλάχιστον πολύ) ζητώντας από τα παιδιά να ακολουθούν αυστηρά το πρόγραμμα με τις καθημερινές τους υποχρεώσεις. Ακριβώς γι' αυτό δεν θυμώνουν όταν το πρόγραμμα δεν τηρείται κατά γράμμα. Ίσως επειδή βλέπουν τα παιδιά λιγότερες ώρες, μοιάζουν να αγχώνονται κι οι ίδιοι όταν αναλογίζονται τα βάρη που έχουμε φορτώσει στις μικρές τους πλάτες. Παρόλο που καταλαβαίνουν ότι είναι απαραίτητο, δείχνουν να μην κατανοούν απόλυτα γιατί η καθημερινότητα των παιδιών πρέπει να είναι τόσο οργανωμένη. Έτσι, δεν ζουν με το άγχος και δεν ενοχλούνται τόσο πολύ όταν τα παιδιά, για δικούς τους λόγους, βγαίνουν (για λίγο) εκτός προγράμματος.

7. Οι περισσότεροι μπαμπάδες δεν έχουν εμμονή με την τάξη και την καθαριότητα. Έτσι, δεν αντιδρούν αυστηρά στις όποιες σκανταλιές λερώνουν το μόλις σφουγγαρισμένο πάτωμα, στα παιχνίδια που κάνουν μαύρα τα ρούχα και στην ακαταστασία των παιδικών δωματίων, πράγματα που συνήθως φέρνουν απελπισία στις μαμάδες. Όντας κι οι ίδιοι παιδιά (αρκετά συχνά ακόμα και σε αυτή την ηλικία) είναι πιο επιρρεπείς στην τεμπελιά μπροστά στο ξεσκονόπανο και πιο χαλαροί με την τάξη και την καθαριότητα. Αποτέλεσμα; Δείχνουν μεγαλύτερη επιείκεια στην αδυναμία των παιδιών να είναι τακτικά και προσεκτικά στη βρομιά και στους λεκέδες. Μην ξεχνάμε, βέβαια, ότι συνήθως δεν είναι εκείνοι που καθαρίζουν και δεν καταλαβαίνουν πόσο δύσκολη και κουραστική είναι η συντήρηση ενός σπιτιού. Αυτό τους κάνει λιγότερο αγχώδεις και επίμονους και, κατά συνέπεια, λιγότερο αυστηρούς όταν τα μικρά κάνουν την επανάστασή τους στη «νοικοκυρά σε απόγνωση» μαμά.

8. Οι μπαμπάδες είναι πιο αθώοι και ανυποψίαστοι, κι έτσι τα παιδιά μπορούν να τους χειριστούν και να τους ξεγελάσουν πιο εύκολα. Δεν περνούν πολύ χρόνο μαζί τους κι έτσι δεν έχουν μάθει να διαβάζουν τον τρόπο με τον οποίο αυτά σκέφτονται. Τα θεωρούν αθώα πλάσματα, χωρίς ίχνος πονηριάς και πολλές φορές τους το δείχνουν. Και τα παιδιά, από τη μεριά τους, καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι μπορούν να τους ξεγελάσουν εύκολα και να κάνουν το δικό τους. Πράγμα που δείχνουν να απολαμβάνουν, με μεγάλη ευχαρίστηση μάλιστα. Δεν είναι και λίγο να τουμπάρεις έναν μεγάλο με τον τρόπο σου.

9. Οι μπαμπάδες βλέπουν τα παιδιά τους σε σχέση με τον υπόλοιπό κόσμο, ενώ οι μαμάδες βλέπουν τον υπόλοιπο κόσμο σε σχέση με τα παιδιά τους. Ακριβώς γι' αυτό οι μπαμπάδες είναι εκείνοι που τα προετοιμάζουν καλύτερα για να αντιμετωπίσουν τη ζωή. Δεν τους ενδιαφέρει τόσο να απομακρύνουν από τη ζωή τους τα πράγματα που μπορούν να τα πληγώσουν, όσο να τα μάθουν να αντιδρούν και να τα αντιμετωπίζουν με ψυχραιμία. Είναι εκείνοι που ζητάνε από το παιδί να βασιστεί στις ικανότητές του για να τα βγάλει πέρα, κι αυτοί που του δείχνουν πως η συμπεριφορά του κάθε φορά έχει συνέπειες (καλές ή κακές ανάλογα) τις οποίες θα βρει μπροστά του. Οι μπαμπάδες με τον μοναδικό τους τρόπο προετοιμάζουν τα παιδιά για τον σκληρό κόσμο που τα περιμένει αύριο.
       
10. Δεν κάνουν τον καβγά να μοιάζει με το τέλος του κόσμου. Οι μπαμπάδες αποφεύγουν τη συναισθηματική εμπλοκή σε μια διαφωνία. Αν για τη μαμά το παιδί πρέπει να κάνει μπάνιο επειδή την αγαπά και με τον τρόπο αυτό (με το σαπούνι και το σφουγγάρι) θα αποδείξει την αγάπη του, για τον μπαμπά το παιδί πρέπει να κάνει μπάνιο αμέσως μετά το νέο γύρο γαργαλητών που αρχίζει… τώρα. Ίσως επειδή γνωρίζουν ότι σε αυτού του είδους τις διενέξεις θα νικηθούν κατά κράτος, προσπαθούν να είναι πιο ευέλικτοι και να πετυχαίνουν αυτό που θέλουν παραχωρώντας κάτι άλλο, ζητώντας απλώς μια αγκαλιά ως απόδειξη της αγάπης.

Με τη συνεργασία της Κατερίνας Στρουμπούλη (ψυχολόγος Παντείου Πανεπιστημίου, ειδικευμένη στη συναισθηματική ενίσχυση παιδιών, στην αποκατάσταση μαθησιακών δυσκολιών, καθώς και στη συμβουλευτική γονέων.

“Πώς μπαίνει το μωρό στην κοιλιά της μαμάς;”

Εξηγήστε του, ότι για να γεννηθεί ένα μωράκι, χρειάζονται ο μπαμπάς και η μαμά, για να έρθουν σε επαφή τα σώματά τους. Μέσα στην κοιλίτσα της γυναίκας υπάρχει μια μικρή θήκη που έχει ωάρια, που είναι σαν αβγουλάκια. Όταν το σπέρμα του άνδρα ενωθεί με το αβγό της γυναίκας, τότε αρχίζει σιγά - σιγά να μεγαλώνει το μωράκι.


Αν το παιδί σας είναι λίγο μεγαλύτερο, μπορείτε να του εξηγήσετε ακριβώς ότι όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα έχουν σεξουαλική επαφή και το σπέρμα του άνδρα βγει από το πέος του και μπει στον κόλπο της γυναίκας, τότε ενώνεται με το ωάριο και δημιουργείται το έμβρυο.



“Πως βγαίνει το μωράκι από την κοιλιά της μαμάς;”

Το μωρό μένει στην κοιλιά της μαμάς για κάποιους μήνες, μέχρι να μεγαλώσει αρκετά ώστε να είναι έτοιμο να βγει από την κοιλίτσα της και να έρθει στον κόσμο. Για να βγει, όμως, από την κοιλιά της, πρέπει να μεγαλώσει ο κόλπος της και να σπρώξει αρκετά ώστε να βγει έξω.

Αν η μαμά δυσκολευτεί πολύ ή έχει κάποιο πρόβλημα, μπορεί ο γιατρός να βγάλει το μωράκι κατευθείαν από την κοιλιά της με μια τομή που θα κάνει εκεί. Αυτή η διαδικασία λέγεται καισαρική.



“Τι είναι το σεξ;”

Την πρώτη φορά που θα σας ρωτήσει το παιδάκι σας, τι είναι το σεξ και είναι ακόμα πολύ μικρό για να του μιλήσετε για αυτό με συγκεκριμένους όρους, μπορείτε να του πείτε απλώς, ότι όταν οι μεγάλοι αγαπιούνται, η σεξουαλική επαφή είναι ένας τρόπος να εκφράσουν αυτήν τους την αγάπη. Έτσι, αγκαλιάζονται, φιλιούνται και όταν τα σώματά τους ενώνονται, ο άνδρας βάζει το πέος του στον κόλπο της γυναίκας.

Γιατί, μαμά; Μαμά, θα πεθάνεις κι εσύ;



Όταν το παιδί σας κλείσει τα τρία του χρόνια, αρχίζει το ανελέητο παιχνίδι των ερωτήσεων. Οπλιστείτε με φαντασία, ειλικρίνεια και υπομονή για να αντιμετωπίσετε τη βροχή των «γιατί» που σας περιμένει.

 Πρέπει να είστε σε θέση να διακρίνετε πότε το παιδί σάς ρωτάει επειδή πραγματικά ενδιαφέρεται να πάρει μια απάντηση για κάτι που το απασχολεί ή κάνει ερωτήσεις γιατί πολύ απλά θέλει να αποφύγει κάποια υποχρέωση, τιμωρία ή απαγόρευση που του έχετε επιβάλει ή ακόμα γιατί θέλει με αυτό τον τρόπο να σας πλησιάσει για να ασχοληθείτε μαζί του. Πώς όμως θα διακρίνετε τα πραγματικά «γιατί» χωρίς να ηττηθείτε κατά κράτος από αυτή τη φυσιολογική για την ηλικία του συνήθεια; 
Για παράδειγμα, όταν έρθει η ώρα του μπάνιου και το παιδί σας ρωτήσει «γιατί, μαμά, πρέπει να κάνω μπάνιο κάθε μέρα;», αν ικανοποιηθεί από την απάντησή σας «γιατί έπαιζες όλη μέρα, λερώθηκες και πρέπει να πέφτεις στο κρεβάτι σου καθαρό χωρίς μικρόβια», σημαίνει ότι ήταν πραγματική η ερώτησή του και περίμενε από σας μια σωστή απάντηση. Αν όμως συνεχίσει με ερωτήσεις του τύπου «γιατί αυτό το σαμπουάν;», «γιατί το παπάκι είναι μπλε;» κ.λπ., σημαίνει ότι βαριέται και μάλλον προσπαθεί να αποφύγει το μπάνιο. Σε αυτή την περίπτωση, μην επιχειρήσετε να το κάνετε να λογικευτεί, είναι μάταιος κόπος. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να εκνευριστεί και να γκρινιάξει. Κι αυτό γιατί κατά την άποψή του αποφασίσατε εσείς κάτι για εκείνο (στην προκειμένη περίπτωση να κάνει μπάνιο) χωρίς την «έγκρισή» του και θέλει να αλλάξει την κατάσταση. Αυτό που θα πρέπει να κατανοήσετε είναι ότι το παιδί δεν αντιδράει απαραίτητα γιατί είναι κακομαθημένο ή ιδιότροπο, απλά σε αυτή την ηλικία δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί τι είναι καλό και τι όχι, τι είναι σωστό και τι λάθος. Όπως επίσης δεν μπορεί να αντιληφθεί την έννοια του χτες και του αύριο. Για εκείνο υπάρχει μόνο το σήμερα, το τώρα. Έτσι, για παράδειγμα, στην ερώτησή του «γιατί να μην πάμε στις κούνιες;» η απάντηση «γιατί θα πάμε αύριο που θα είναι καλύτερος ο καιρός» δεν θα το ικανοποιήσει, επειδή δεν μπορεί να κατανοήσει το «αύριο». Θα ήταν προτιμότερο να του πείτε «γιατί κάνει κρύο και δεν θα είναι κανένα άλλο παιδάκι για να παίξεις». Υπάρχουν φορές που –προκειμένου να αποφύγουμε τις πολλές ερωτήσεις, είτε γιατί είμαστε πολύ κουρασμένοι για να ασχοληθούμε είτε γιατί μας απασχολεί κάτι άλλο– γινόμαστε απότομοι και αυταρχικοί. Οι απαντήσεις του τύπου «γιατί έτσι», «γιατί το θέλω εγώ», «γιατί έτσι μου αρέσει» μπορεί να σας βγάζουν προσωρινά από την ταλαιπωρία, ωστόσο το παιδί δεν θα μείνει καθόλου ικανοποιημένο. Αν δεν συνεχίσει τα «γιατί», σημαίνει απλά ότι είναι φοβισμένο και απογοητευμένο, γιατί νιώθει ότι είναι για κάποιο λόγο αποκλεισμένο από την οικογένειά του.
Πριν απαντήσετε, σκεφτείτε...
Κάθε φορά που το παιδί σας αρχίζει μια φράση μ’ ένα «γιατί…», εσείς δεν έχετε παρά να του απαντήσετε με όσο το δυνατόν πιο απλό και κατανοητό τρόπο δίνοντάς του την εντύπωση ότι έχετε πάρει στα σοβαρά την ερώτησή του. Απαντήστε καθαρά και ολοκληρωμένα. Δεν θα πρέπει ωστόσο να πέσετε στην παγίδα να δώσετε πληροφορίες για πράγματα που δεν ρώτησε. Οι πολλές λεπτομέρειες δημιουργούν σύγχυση, θα το μπερδέψουν και ενδεχομένως να καταλήξουν σ’ ένα επόμενο «γιατί». Προσπαθήστε να δείχνετε υπομονή ακόμα κι όταν επαναλαμβάνει τις ίδιες ή κάνει τις πιο απίθανες ερωτήσεις. Πρέπει να μάθετε ότι έπειτα από ένα-δυο «γιατί», στα οποία θα πρέπει να απαντήσετε με ακρίβεια, είναι προτιμότερο να οδηγήσετε με διάφορα τεχνάσματα το διάλογο στο τέλος του. Για παράδειγμα, αν το παιδί ρωτάει «γιατί δεν κάνει να φάω όλες τις καραμέλες», εσείς θα του απαντήσετε «γιατί θα σε πονέσει η κοιλίτσα σου». Το πιο πιθανό είναι να σας πει: «Μα, γιατί; Αφού ποτέ δεν με πονάει η κοιλιά». Σε αυτό το σημείο χρειάζεται ευελιξία. Πάρτε το αγκαλιά και πείτε του: «Για δείξε μου το καινούργιο παιχνίδι που σου έμαθε ο παππούς». Το πιο πιθανό είναι να ξεχάσει τις ερωτήσεις και να αισθανθεί ικανοποίηση που θα σας μάθει ένα καινούργιο παιχνίδι. Μπορείτε επίσης να δοκιμάσετε να απαντήσετε στην ερώτησή του με ερώτηση. Αν, π. χ., ρωτήσει: «Γιατί, μαμά, η θάλασσα είναι μπλε;», πείτε του «εσύ τι νομίζεις;». Μην εκπλαγείτε από την απάντηση που θα σας δώσει, τα παιδιά έχουν πλούσια φαντασία και από την απάντησή τους μπορεί να κατανοήσετε καλύτερα και τον τρόπο σκέψης τους. Είναι ένα πολύ αποτελεσματικό σύστημα για να μάθει τα πρώτα βήματα προς τη σωστή επιχειρηματολογία. Όταν, για παράδειγμα, το βράδυ σας πει «γιατί δεν κάνει να δω τηλεόραση;», εσείς μπορείτε να το ρωτήσετε με τη σειρά σας: «Εσύ γιατί νομίζεις ότι τα μικρά παιδιά δεν πρέπει να βλέπουν τηλεόραση το βράδυ;» Μην εκπλαγείτε αν σας απαντήσει «γιατί η πολλή τηλεόραση κάνει κακό στα μάτια και τα παιδιά πρέπει να κοιμούνται νωρίς». Αυτή η μέθοδος των ερωτήσεων από τη μεριά σας, εκτός του ότι είναι ένας τρόπος να το κάνετε να υπακούσει και να του μάθετε τι είναι σωστό, λειτουργεί και ως πρόσχημα για να του δώσετε να καταλάβει ότι είναι περιττό να επανέρχεται σε θέματα που έχουν συζητηθεί διεξοδικά. Άλλωστε, μην ξεχνάτε ότι ο σκοπός των περισσότερων επαναλαμβανόμενων ερωτήσεών του δεν είναι άλλος από το να μετατρέψει ένα δικό σας «όχι» σε «ναι».

Δύσκολες ερωτήσειςκαι πώς να τις απαντήσετε
Μαμά, θα πεθάνεις κι εσύ; Όλοι οι άνθρωποι πεθαίνουν κάποια στιγμή. Απλώς αυτό συμβαίνει μετά από πάρα πολλά χρόνια. Όταν πια μεγαλώνουν πολύ, μα πάρα πολύ, πηγαίνουν ψηλά στον ουρανό, ενώ το σώμα τους το αφήνουν στη γη, απ’ όπου και δημιουργήθηκαν.
Μαμά, γιατί δεν είσαι μαζί με τον μπαμπά; Όταν γεννήσαμε εσένα αγαπιόμασταν πολύ. Θέλαμε και είχαμε αποφασίσει να μένουμε στο ίδιο σπίτι και να κοιμόμαστε στο ίδιο κρεβάτι. Τώρα δεν αγαπιόμαστε τόοοσο πολύ ώστε να μένουμε στο ίδιο σπίτι και να κοιμόμαστε μαζί όπως πριν. Έτσι, αποφασίσαμε να ζούμε σε διαφορετικά σπίτια, αλλά αυτό δεν σημαίνει όμως ότι και οι δυο μας δεν σε αγαπάμε πάρα πολύ.
Μπαμπά, γιατί φιλάς τη μαμά; Γιατί την αγαπώ πολύ και οι άνθρωποι όταν αγαπιούνται φιλούν και χαϊδεύουν ο ένας τον άλλον δείχνοντας έτσι τα αισθήματά τους.
Μαμά, γιατί αυτός ο κύριος δεν έχει χέρι; Γιατί, δυστυχώς, ίσως μετά από κάποια ασθένεια ή κάποιο ατύχημα χρειάστηκε οι γιατροί να του το κόψουν για να του σώσουν τη ζωή και να μπορέσει να ζήσει έστω κι έτσι.
Μπαμπά, αυτοί οι κύριοι γιατί φιλιούνται; Δεν είναι συνηθισμένο, αλλά κάποιοι άνθρωποι, όπως αυτοί οι κύριοι, αγαπιούνται μεταξύ τους όπως η μαμά σου αγαπάει εμένα, χωρίς να έχει σημασία αν είναι και οι δύο άντρες.
Γιατί γίνονται οι πόλεμοι; Γιατί πολλές φορές οι άνθρωποι φέρονται ανόητα και εγωιστικά. Δεν ικανοποιούνται με ό,τι έχουν. Θέλουν να γίνουν ακόμα πιο πλούσιοι και προσπαθούν έτσι να πάρουν τη γη και τα αγαθά άλλων ανθρώπων με τη βία. Κι όταν βασιλεύει η βία κι όχι η αγάπη κι η φιλία, τότε δυστυχώς έχουμε πόλεμο, που είναι πολύ κακό πράγμα.
Πώς γεννιούνται τα μωρά; Από την αγάπη και την αγκαλιά του μπαμπά και της μαμάς. Τα μωράκια μεγαλώνουν στην κοιλιά της μαμάς τους και συνήθως μετά από εννιά μήνες, που έχουν μεγαλώσει λιγάκι, είναι έτοιμα να βγουν από την κοιλιά και να γνωρίσουν τον κόσμο. Όπως έκανες κι εσύ.
Μαμά, γιατί πρέπει να πας στη δουλειά; Γιατί μου αρέσει πολύ η δουλειά μου, είναι καλό που δουλεύω και επιπλέον κερδίζω κάποια χρήματα που μας επιτρέπουν να ζούμε καλύτερα, να αγοράζουμε όμορφα πράγματα, όπως ρούχα, παιχνίδια ή βιβλία.

10 εκπληκτικοί τρόποι για να κάνετε το καθάρισμα διασκέδαση για τα παιδιά

Γιατί το καθάρισμα να μη γίνει διασκέδαση; Ζήτησα από μερικές από τις πιο δημιουργικές μαμάδες  της μπλογκόσφαιρας να μοιραστούν τα καλύτερα μυστικά τους για να παροτρύνουν τα παιδιά να βοηθούσουν στο σπίτι. Αυτές οι μαμάδες κάνουν το καθάρισμα να φαίνεται ό,τι πιο διασκεδαστικό!

Παιχνίδια μεταμφιέσεων
1. “Ντυθείτε ως καμαριέρες και μπάτλερ και προσποιηθείτε ότι καθαρίζετε όσα άφησαν τα ακατάστατα παιδιά που ζουν σε αυτό το σπίτι. Να λέτε κάτι σαν: 'Το πιστεύεις ότι άφησαν όλες αυτές τις κηρομπογιές στο πάτωμα; Ά πα πα πα πα'  Έχει πλάκα να κρατάς κάποιες ποδιές, καπελάκια και παπιγιόν σε ένα ξεχωριστό μέρος για αυτόν ακριβώς τον λόγο."  — Katey από το Having Fun at Home
2. “Πάντα κινητοποιώ τον γιο μου (τώρα 6) να με βοθήσει λέγοντάς του ότι θα του δώσω μία πρόκληση ή καμιά φορά την αποκαλώ "αποστολή". Για παράδειγμα: ‘Για το πρώτο μέρος αυτής της πρόκλησης χρειάζεται να βρεις όλα σου τα παπούτσια και να τα τακτοποιήσεις. Το δεύτερο μέρος είναι να σιγουρευτείς ότι όλσα σου τα ρούχα είναι στο καλάθι. Και το τελευταίο μέρος της αποστολής είναι ότι πρέπει να σκουπίσεις το τραπέζι της κουζίνας. Ας δούμε πόσο γρήγορα θα ολοκληρώσεις την αποστολή σου.’ Μετά τραγουδάω λίγο από το "Επικινδυνες αποστολές" για να ξεκινήσει!” — Laura από το PlayDrMom
3. “Βάζω τις κόρες μου να παίξουν μαζί μου την ‘Σταχτοπούτα', φοράμε μαντήλια στο κεφάλι και τρίβουμε το πάτωμα γονατιστές με τα χέρια” — MaryLea από το Pink and Green Mama
4. “Τα κορίτσια μου λατρεύουν να υποδείονται ότι γυρίζουν διαφημιστικά για καθαριστικά. Πάντα με κάνει να χαμογελάω όταν μιλάνε για τις διάφορες μάρκες!” — Valerie από το Inner Child Fun

Χρησιμοποιήστε εργαλεία σε παιδικό μέγεθος
5. “Τα παιδιά μου λατρεύουν τη σκούπα Swiffer αλλά χωρίς το μεσαίο κομμάτι, έτσι ώστε να φτάνει στο δικό τους ύψος!” — MaryAnne από το MamaSmiles
6. “Έκανα ένα καλαθάκι για να κουβαλάει η ‘C’ στο σπίτι. Το αγαπημένο της αντικείμενο είναι το "λαγουδάκι της σκόνης" (μια παλιά κάλτσα που έχει ζωγραφισμένο πάνω ένα λαγουδάκι με μαρκαδόρο!) ” MaryLea από το  Pink and Green Mama
7. “Τα παιδιά μπορούν να αρχίσουν να χρησιμοποιούν σκουπάκι που ρουφάει τη σκόνη ακόμα και από τα 3,5 – τα κάνει χαρούμε και το λατρεύουν. Είναι στο μέγεθός τους!” — Kristen from Busy Kids Happy Mom

Κάντε το παιχνίδι
8. “Για να τα βοηθήσετε να τακτοποιήσουν τα παιχνίδια τους, κάντε το παιχνίδι. Ένα παιχνίδι του τύπου: "Ας δούμε πόσο γρήγορα μπορούμε να τακτοποιήσουμε" που είναι ένας φιλικός ανταγωνισμός για να δούμε πόσα παιχνίδια μπορούν να βάλουν στη θέση τους σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.” — Bernadette από το Mom to 2 Posh Lil Divas
9. “Καμιά φορά κάνουμε το καθάρισμα παιχνίδι (ειδικά όταν είμαστε αντιμέτωποι με κανέναν τεράστιο χαμό στο δωμάτιό τους ή το playroom). Ίσως πω ‘Τακτοποιήστε όσο περισσότερα μπλε πράγματα μπορείτε πριν να χτυήσει το χρονόμετρο" και δίνω σε κάθε παιδί ένα χρώμα." — Laura από το Come Together Kids
10. “Έχουμε ενιαία κουζίνα με σαλόνι και αυτό που δουλεύει καλά για εμάς είναι να βάζω ένα χρονόμετρο και τα παιδιά να κάνουν αγώνα καθαρίσματος για 10 λεπτά. Εγώ προσπαθώ να καθαρίσω την κουζίνα ενώ εκείνα τακτοποιούν το σαλόνι. Είναι ακόμα μικρά κι έτσι φωνάζω διάφορα  ενώ πλένω τα πιάτα όπως: "Ωχ όχι!  Ελπίζω να μην τακτοποιήσουν όλα τα τουβλάκια. Ωχ, ωχ θα κερδίσουν! Το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να τακτοποιήσουν τα μαξιλάρια του καναπέ!" Το να το παίζεις λίγο ανόητος προσπαθώντας να δουλέψεις γρήγορα, δίνει σε όλους μας μία ώθηση ενέργειας.  — Alissa από το Creative With Kids

Πώς βλάπτουμε το μέλλον της κόρης μας (χωρίς να το καταλαβαίνουμε)

Κάποια μέρα θα θέλετε η κόρη σας, η ανιψιά σας ή η κόρη της καλύτερής σας φίλης να μεγαλώσει και να έχει την δυνατότητα να γίνει ό,τι ονειρεύεται: χειρουργός, δικηγόρος, συγγραφέας, πυροσβέστης, χρυσή Ολυμπιονίκης ή Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Και σίγουρα θέλετε, για όποιο από τα παραπάνω, να αμείβεται για τον ίδιο ακριβώς χρόνο τα ίδια ακριβώς χρήματα με τα οποία αμείβονται οι άνδρες συνάδελφοί της.

Παρόλο, όμως, που η ίση αμοιβή συζητιέται πολύ τελευταία, οι έρευνες δείχνουν πως δεν έχει ακόμα ξεκαθαριστεί πλήρως το γιατί οι γυναίκες δεν βγάζουν όσο χρήματα βγάζουν οι άνδρες στην ίδια θέση εργασίας. Κάποιοι λένε ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν διαπραγματεύονται αρκετά. Κάποιοι λένε ότι συμβαίνει επειδή οι διαπραγματεύσεις των γυναικών απορρίπτονται ή κρίνονται ως υπερβολικά επιθετικές. Άλλοι πιστεύουν ότι γίνεται επειδή οι γυναίκες έχουν την τάση να φορτώνονται όλα τα οικογενειακά βάρη. Ίσως όλα αυτά να είναι αλήθεια. Αλλά ίσως -λέμε ίσως- να έχει να κάνει και με τα ιδανικά που μας έχουν εμφυσήσει από την μικρή μας ηλικία.

Απόδειξη ότι αυτά που λένε (και κάνουν) οι γονείς έχουν σημασία

Νέα έρευνα έδειξε πόσο εύκολο είναι να πείσεις τα παιδιά να πιστέψουν ότι δεν κάνουν κάτι καλά. Περιληπτικά, η μελέτη επεδίωξε να αποδείξει ότι τα παιδιά εύκολα υιοθετούν κοινωνικές απόψεις σχετικά με το φύλο τους, οι οποίες στην συνέχεια μπορούν να επηρεάσουν τις επιδόσεις τους στην πραγματική ζωή. Για παράδειγμα, το να λες σε ένα αγόρι ότι είναι προορισμένο να είναι καλό στα μαθηματικά επειδή είναι αγόρι, λειτουργεί ως παρότρυνση στο να μην προσπαθεί ιδιαίτερα, ενώ το να λες σε ένα κορίτσι ότι τα κορίτσια δεν είναι καλά στα μαθηματικά μπορεί να το κάνει να πιστέψει ότι πραγματικά είναι κακή στα μαθηματικά και να προκαλέσει κακές επιδόσεις, ακριβώς γι’αυτόν τον λόγο.


Όπως είχαν προβλέψει οι επιστήμονες, τα δύο πειράματα της μελέτης έδειξαν ότι η απόδοση παιδιών ηλικίας από 4 έως 7 ετών χειροτέρεψε όταν τους είπαν ότι μία άλλη ομάδα παιδιών είχε καλύτερα αποτελέσματα στο ίδιο «πρόβλημα».
Όλα δείχνουν, λοιπόν, ότι έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε στο πώς να μεγαλώνουμε κορίτσια που θα φτάσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.
Μία απότομη στροφή μάθησης

Τα παιδιά ξεκινούν να αντιλαμβάνονται τις διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα στην ηλικία των 30 μηνών και αρχίζουν να αναπτύσσουν κοινωνικές προκαταλήψεις -μεταξύ των οποίων και προκαταλήψεις που έχουν να κάνουν με τα δύο φύλα- στην προσχολική ηλικία. Η ψυχολογία «εμείς-αντί-αυτών» κορυφώνεται μεταξύ 5 και 7 ετών και μετά σταδιακά φθίνει.



Ως γονείς ποτέ δεν θα πούμε στις κόρες μας ότι υπάρχουν «δουλειές για γυναίκες» ή ότι το κλειδί της ευτυχίας και της καταξίωσης είναι ο γάμος (φυσικά, δε μπορούμε να αποκλείσουμε τα μηνύματα που μπορεί να δέχονται από το ευρύτερο περιβάλλον όταν δεν είμαστε εκεί). Υπάρχουν, όμως, και άλλες οδοί μέσω των οποίων τα κορίτσια παίρνουν μαθήματα ζωής από εμάς που θα τις κάνουν να αποφύγουν «προκλήσεις» όπως η τριγωνομετρία και η μηχανολογία, να δεχτούν τον χαμηλότερο δυνατό μισθό που θα τους προσφερθεί αφού πάρουν πτυχίο, και να πάθουν υπερκόπωση πριν από τα 30.



Η Anea Bogue, σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης και life coach, εξηγεί ποιες είναι αυτές οι οδοί, ποια είναι δηλαδή τα λάθη κάνουν οι γονείς και σαμποτάρουν την ισότιμη εξέλιξη των κοριτσιών τους.



Της μαθαίνουμε να είναι ευγενική και ήσυχη

Υπάρχει μία λεπτή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο «έχω καλούς τρόπους» και «γίνομαι χαλί να με πατήσουν» και φαίνεται πως συχνά τα κορίτσια σπρώχνονται προς την δεύτερη επιλογή. Σύμφωνα με την Bogue, τα κορίτσια οφείλουν σύμφωνα με τα κοινωνικά πρότυπα να είναι ευγενικά, να αποφεύγουν τους καβγάδες, να μην ταράζουν τους άλλους και να μην προκαλούν το status quo, αν θέλουν να είναι αρεστά, θελκτικά και να γίνουν επιτυχημένες γυναίκες.



Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον της: Κάπως έτσι οι γυναίκες καταλήγουν να μην διαπραγματεύονται για υψηλότερο μισθό, προκειμένου να μην προσβάλλουν τον εργοδότη, ή δεν υψώνουν την φωνή τους όταν έτσι νιώθουν από φόβο να μην κακοχαρακτηριστούν.



Πώς θα το αποφύγουμε: Όλοι θέλουμε παιδιά με καλούς τρόπους, αλλά και παιδιά που έχουν δικαίωμα και να διαφωνούν, να συζητούν και να διαπραγματεύονται –με σεβασμό, φυσικά. Παροτρύνετε, λοιπόν, την κόρη σας να σηκώνει το χέρι στην τάξη, να εκθέτει φωναχτά τη γνώμη της, και στην συνέχεια να είναι έτοιμη και πρόθυμη να την υπερασπιστεί.



Της αγοράζουμε «κοριτσίστικα» παιχνίδια

Δίνοντάς της μόνο ροζ παιχνίδια για τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής της την κάνουμε να πιστεύει ότι το ροζ είναι το αγαπημένο της χρώμα, επειδή «αυτό αρέσει στα κορίτσια». Με τον ίδιο τρόπο, πιστεύουν οι επιστήμονες, μαθαίνουν τα παιδιά να προτιμούν συγκεκριμένα «φυλετικά» παιχνίδια, χωρίς απαραίτητα να είναι γενετικά προδιατεθειμένα για αυτά.



Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον της: Μελέτη του 2009 βρήκε ότι το 31% των «κοριτσίστικων» παιχνιδιών έχουν να κάνουν με την εμφάνιση, π.χ. περιλαμβάνουν πλαστικό μακιγιάζ και φορέματα. Την ίδια στιγμή, παιχνίδια που προορίζονται για αγόρια παροτρύνουν τις ανακαλύψεις, τις αναζητήσεις, τον ανταγωνισμό, την κίνηση, την επίλυση προβλημάτων –ταλέντα που στον κόσμο των μεγάλων σχετίζονται με τις καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας.



Πώς θα το αποφύγουμε: Με το να μην κατευθυνόμαστε αποκλειστικά στον διάδρομο με τις Barbie, στα καταστήματα παιχνιδιών, και με το να παρέχουμε στο παιδί μας παιχνίδια που παροτρύνουν τις επιστημονικές ανακαλύψεις, τον ανταγωνισμό, τις αναζητήσεις και τις επιλύσεις προβλημάτων.



Της λέμε ότι είναι όμορφη… αποκλείοντας όλα τα άλλα

Ναι είναι όμορφη, και όταν της φτιάχνουμε κοτσιδάκια μας έρχεται να την φάμε. Αλλά είναι, επίσης, πολύ καλή στις κατασκευές, στις χειροτεχνίες, τραγουδάει όμορφα και χορεύει εκπληκτικά.



Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον της: Όπως λέει και η Bogue, ζούμε σε μία κοινωνία που δίνει τρομερή έμφαση στην εμφάνιση και -επειδή είναι αδύνατο να αποκλείσουμε την κόρη μας από κάθε μορφή ενημέρωσης και αλληλεπίδρασης στο σχολείο- είναι αναμενόμενο ότι σύντομα θα καταλάβει ότι η εμφάνιση μετράει. Ωστόσο, με το να τονίζουμε και να δείχνουμε θαυμασμό για τα υπόλοιπα θετικά στοιχεία της (ακαδημαϊκά, αθλητικά, μουσικά κ.λ.π.), θα την κάνουμε να καταλάβει ότι η αξία της δεν αρχίζει και τελειώνει μπροστά στον καθρέφτη.



Πώς θα το αποφύγουμε: Συνοδεύοντας κάθε κομπλιμέντο μας για την εμφάνισή της, με δύο ακόμα κομπλιμέντα για χαρακτηριστικά της που δεν έχουν να κάνουν με την εμφάνιση.



Την κατηχούμε σαν «πριγκίπισσα»

Οι περισσότερες πραγματικές πριγκίπισσες είναι στην πραγματικότητα ιδιαίτερα επιτυχημένες. Μιλούν αρκετές γλώσσες, έχουν εξαιρετικά διπλωματικά ταλέντα και έχουν αποφοιτήσει από καλά Πανεπιστήμια. Το κοριτσάκι σας, όμως, δεν το ξέρει αυτό κάθε φορά που την αποκαλείτε «πριγκίπισσα» και της αγοράζετε μπλουζάκι με στέμματα. Το μόνο που ξέρει είναι ότι οι πριγκίπισσες πρέπει να είναι όμορφες και καλές για να γοητεύσουν τον πρίγκιπα που θα έρθει να τις σώσει από τα προβλήματά τους.



Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον της: Η κουλτούρα των πριγκιπισσών παροτρύνει τα κορίτσια να είναι απελπισμένες δεσποινίδες με μοναδικό σκοπό να είναι όμορφες και να περιμένουν τον όμορφο πρίγκιπα να εμφανιστεί και να τις σώσει, για να πάρει αξία η ζωή τους. Λίγοι είναι οι γονείς που παροτρύνουν την ψυχολογία της «πριγκίπισσας-πολεμίστριας» (που είναι δυναμική, υπερασπίζεται με ηρωισμό τα δικαιώματά της και έχει τον έλεγχο της μοίρας της).



Πώς θα το αποφύγουμε: Είναι σχεδόν αδύνατο να αποφύγουμε εντελώς τους συσχετισμούς που η κοινωνία έχει δημιουργήσει μεταξύ κοριτσιών και πριγκιπισσών –και δεν χρειάζεται να το κάνουμε, αν έχουμε φροντίσει να περάσουμε τα σωστά μηνύματα. Αυτό που μπορούμε, λοιπόν, να κάνουν είναι να επανα-προσδιορίσουμε τι σημαίνει να είσαι πριγκίπισσα: Πηγαίνετε την κόρη σας να δει την παιδική ταινία Brave όταν έρθει τον Σεπτέμβριο στην Ελλάδα, στην οποία μία πριγκίπισσα αναλαμβάνει να σώσει μόνη της το βασίλειό της, χωρίς την βοήθεια κανενός άνδρα. Ή ξαναδείτε το Tangled, στο οποίο η πρωταγωνίστρια δεν χρειάζεται την βοήθεια κανενός πρίγκιπα και αδιαφορεί πλήρως όταν της κόβουν την υπέροχη, κατάξανθη κώμη της. Αν πάλι η κόρη σας έχει ήδη παθιαστεί με τις κλασικές πριγκιπικές ιστορίες, μπορείτε να της τονίσετε όλα αυτά που η κάθε ηρωίδα μπορεί να κάνει από μόνη της, π.χ. η Πεντάμορφη λατρεύει το διάβασμα, ενώ η Άριελ είναι καταπληκτική κολυμβήτρια…)



Παραχωρούμε στον μπαμπά τις «δύσκολες» δουλειές του σπιτιού

Ίσως είναι πιο εύκολο να ανοίγει εκείνος το σφιχτό βαζάκι με την κάπαρη ή να φτιάχνει την πόρτα που τρίζει, όμως είναι βέβαιο πως αν βάζαμε λίγο το μυαλό μας να σκεφτεί θα μπορούσαμε και εμείς.



Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον της: Είναι σημαντικό οι γονείς να αμφισβητούν αυτές τις δουλειές που συνδέονται με στερεότυπα. Ειδικά αυτές που δείχνουν πως οι γυναίκες είναι πιο αδύναμες και ότι είναι καλύτερες στο να «φροντίζουν» και όχι στο να «κάνουν», να «φτιάχνουν» ή να «διορθώνουν».



Πώς θα το αποφύγουμε: Δείξτε στην κόρη σας ότι μπορείτε να διαχειριστείτε σημαντικά οικονομικά ζητήματα, ότι μπορείτε να κουρέψετε το γκαζόν και να ανοίγετε βάζα (βάλτε το κάτω από ζεστό νερό και χτυπήστε το καπάκι στον πάγκο της κουζίνας). Επίσης, αποφύγετε να διανείμετε δουλειές βάση του φύλου, π.χ. ζητάτε από τον άνδρα σας ή τον γιο σας να πλύνει τα πιάτα ή να βάλει σκούπα στο σπίτι όταν χρειάζεται.



Κριτικάρουμε το σώμα της ή/και το σώμα άλλων γυναικών

Η υγιεινή διατροφή είναι σημαντική για κάθε μαμά και κάθε κόρη, αλλά δεν θα πρέπει να φτάνουμε στα όρια της κριτικής για να την επιβάλουμε.



Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον της: Μιλώντας μπροστά στην κόρη μας για την δίαιτά μας, λέγοντας ότι θέλουμε να χάσουμε κιλά ή κριτικάροντας τα ρούχα που επιλέγουν να φορέσουν κάποιες γυναίκες, παρά π.χ. τα πολλά κιλά τους, μεταφέρουμε το μήνυμα ότι το σώμα μιας γυναίκας πρέπει να έχει μία συγκεκριμένη μορφή για να είναι η γυναίκα αρεστή και επιτυχημένη.



Πώς θα το αποφύγουμε: Είναι σημαντικό για εμάς να βλέπουμε τον εαυτό μας με τον ίδιο τρόπο που και η κόρη μας θα βλέπει τον δικό της εαυτό. Μπορούμε, λοιπόν, να επιδείξουμε τι σημαίνει υγιεινή διατροφή: ισορροπημένα γεύματα, πλούσια σε θρεπτική αξία και ενέργεια. Καλό είναι να αποφεύγουμε να αγοράζουμε μόνο low-fat προϊόντα, επεξεργασμένες τροφές και να μην τρώμε προκειμένου να χάσουμε βάρος.

Πρώτη μέρα στο σχολείο; Οδηγός επιβίωσης!

- Το προηγούμενο βράδυ βεβαιωθείτε ότι το παιδί θα κοιμηθεί νωρίς (8.00 μμ - 9.00 μμ). Θα είναι αρκετά ανυπόμονο και ανήσυχο, οπότε θα προλάβετε έτσι το “ξενύχτι”.






- Την πρώτη ημέρα για να αποφύγετε το γνωστό πανικό της τελευταίας στιγμής, σηκωθείτε πολύ νωρίτερα από ότι συνήθως.





- Με ηρεμία, καλή διάθεση και χωρίς άγχος, βοηθήστε το παιδί σας να ετοιμαστεί.





- Ετοιμάστε ένα πλούσιο και θρεπτικό πρωινό, ή τουλάχιστον φροντίστε να έχετε τα αγαπημένα δημητριακά του παιδιού σας, ώστε να αποφύγετε διαμαρτυρίες, γκρίνιες και αρνήσεις για το πρωινό.





- Αφήστε το μικρό σας να διαλέξει μόνο του τα ρούχα του (όσο αταίριαστα κι αν είναι). Το να φοράει τα ρούχα που το κάνουν να νιώθει άνετα και ωραία, θα ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του και θα μειώσει την αμηχανία του πώς θα φανεί στα άλλα παιδιά.





- Η αγαπημένη του τσάντα -εκτός από τα απαραίτητα σχολικά είδη-, καλό είναι να περιέχει και κάποιο σνακ για κάποιο από τα διαλείμματα των επόμενων ωρών στο προαύλιο.





- Εάν κάποιος συμμαθητής ή συμμαθήτρια του παιδιού σας μένει κοντά, μπορείτε να έχετε κανονίσει να συναντηθείτε όλοι μαζί για να πάτε στο σχολείο. Έτσι, θα μειωθεί η αμηχανία του αφού δεν θα περάσει την πόρτα του σχολείου νιώθοντας μόνο του.





- Εάν είστε εργαζόμενη μαμά και εργαζόμενος μπαμπάς, φροντίστε ώστε κατά την πρωινή άφιξη στο σχολείο να έχετε αρκετή ώρα στη διάθεσή σας. Έτσι, αφενός θα έχετε χρόνο να “αποχαιρετήσετε” για τις λίγες ώρες το παιδί σας σωστά και όχι απλά να το αφήσετε και να φύγετε, και αφετέρου σε περίπτωση που νιώσει άβολα, αμήχανα και δεν αποφύγετε τα κλάματα θα είστε κοντά του για να του δώσετε την αγκαλιά σας, για να το ησυχάσετε.





- Επισημάνετε εκ των προτέρων στο παιδί σας ποιο θα είναι το ακριβές σημείο που θα βρίσκεστε έξω από το σχολείο, όταν σχολάσει. Το ιδανικότερο είναι να είστε λίγο νωρίτερα από την ώρα που θα τελειώσει, καθώς ακόμα και 5 λεπτά καθυστέρησης σας είναι αρκετά για να δημιουργήσουν ένα δυσάρεστο συναίσθημα φόβου και εγκατάλειψης στο παιδί.

Πως θα βοηθήσεις να έχει μια εύκολη αρχή στο σχολείο;

Φέτος αρχίζει σχολείο. Για πρώτη φορά. Σε έναν καινούριο χώρο, και αυτό σε αγχώνει. Η ψυχολόγος Χρυσούλα Μαυράκη σε συμβουλεύει τι να κάνεις για να βοηθήσεις το παιδί σου αλλά και τον εαυτό σου...




Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός και αυτό είναι περισσότερο αληθές στα παιδιά και κύρια στα παιδιά που πρωταρχίζουν το σχολείο. Τόσο οι γονείς όσο και τα ίδια τα παιδιά νιώθουν αυξημένο άγχος και αγωνία για την αρχή αυτής της νέας πραγματικότητας είτε πηγαίνουν για πρώτη φορά στον παιδικό σταθμό, είτε στο δημοτικό, είτε στο γυμνάσιο, είτε στο λύκειο.



Για να τα βοηθήσουμε θα πρέπει:

- να μην έχουμε άγχος εμείς οι ίδιοι

- να πιστεύουμε στις δυνατότητες του παιδιού

- να θεωρούμε το παιδί πολύ τυχερό που μπορεί και πηγαίνει σχολείο

- όταν εμείς δεν έχουμε άγχος το παιδί θα ενταχθεί πολύ ευκολότερα στο σχολικό περιβάλλον



Πολλές φορές το παιδί σκέφτεται ενδόμυχα αν θα ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των μεγάλων, φοβάται μήπως τους απογοητεύσει, νιώθει ανήμπορο και απροστάτευτο γιατί θεωρεί ότι δεν θα υπάρχει κάποιος στο σχολείο να το βοηθήσει όπως στο σπίτι, φοβάται μήπως δεν τα καταφέρει και δεν είναι σίγουρο αν θα το αγαπήσουν οι δάσκαλοι και οι συμμαθητές του, όπως το αγαπούν οι γονείς και το σπίτι του.



Φράσεις που θα καθησυχάσουν το παιδί...



-“Καταλαβαίνουμε ότι δυσκολεύεσαι, αλλά είμαστε σίγουροι ότι θα τα καταφέρεις.”



-“Περίμενε να γνωρίσεις την δασκάλα σου και θα την αγαπήσεις και θα σε αγαπήσει, όπως σε αγαπάμε και εμείς οι γονείς σου.”



-“Στο σχολείο θα μάθεις πολλά καινούρια πράγματα και η δασκάλα θα σε βοηθήσει να γίνεις πιο δυνατός μέσα από τις γνώσεις που θα σου δώσει.”



-“Το σχολείο είναι η ευκαιρία για καινούριους φίλους.”





Πρακτικές συμβουλές...





1. Να έρθετε σε επαφή με μελλοντικούς συμμαθητές.



2. Να επισκεφθείτε το σχολείο και να γνωρίσετε τόσο τον χώρο όσο και τους ανθρώπους και κύρια την δασκάλα του παιδιού.



3. Να διαλέξετε σχολικά είδη μαζί του.



4. Να προβάρετε την προετοιμασία για το σχολείο σε επίπεδο ξυπνήματος ντυσίματος, πρωινού, αναμονής σχολικού, περιπάτου μέχρι το σχολείο.



Να είστε σίγουροι ότι όλα αυτά μετά από λίγο καιρό θα είναι απλώς μια ανάμνηση και μια εμπειρία!

Μήπως το παιδί σας είναι κακομαθημένο;

Πώς να το διαπιστώσετε και να το αντιμετωπίσετε




Κάθε γονιός θα έχει ακούσει τουλάχιστον μια φορά την παρατήρηση «μην κακομαθαίνεις το παιδί!». Όμως τι σημαίνει «κακομαθημένο» παιδί; Πώς καταλαβαίνεις αν όντως το παιδί σου είναι κακομαθημένο και πως μπορείς να αποφύγεις την κατάσταση;



Οι επιστήμονες που ειδικεύονται στην παιδική ανάπτυξη μας δίνουν μερικές συμβουλές για να εντοπίσουμε εύκολα ένα κακομαθημένο παιδί.



Τελικά υπάρχουν κακομαθημένα παιδια;



Οι περισσότεροι ειδικοί δυσανασχετούν με τη χρήση του όρου «κακομαθημένο παιδί».

«Πρόκειται για περιγραφή που ανήκει σε τελείως άλλη εποχή», σημειώνει ο Δρ Ντέιβιντ Έλκιντ καθηγητής Παιδικής Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Tufts των ΗΠΑ. «Οι γονείς που ‘κακομαθαίνουν’ τα παιδιά τους, συχνά από υπερβολικά καλή πρόθεση, στην πραγματικότητα θέλουν να τους παρέχουν τα πάντα χωρίς εκείνα να κοπιάσουν για τίποτα, αλλά ο κόσμος δυστυχώς δεν λειτουργεί έτσι», τονίζει.



Γιατί δε μπορείς να κακομάθεις ένα μωρό;



Είναι αδύνατον να «κακομάθεις» ένα βρέφος, εξηγεί ο Δρ Έλκιντ. «Τα μωρά κλαίνε όταν χρειάζονται κάτι και είναι δύσκολο να τα κακομάθεις, επειδή δεν προσπαθούν να σε χειραγωγήσουν ή χειριστούν. Στην βρεφική ηλικία πρέπει ο γονιός να οικοδομήσει το αίσθημα ότι ο κόσμος είναι ένα ασφαλές μέρος για το παιδί.»



Βέβαια, μετέπειτα, είναι πιθανό να κακομάθει κανείς το παιδί του παρέχοντας του πολλά αγαθά, μη θέτοντας όρια και μη έχοντας απαιτήσεις. Αλλά οπωσδήποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί κακομαθημένο ένα βρέφος έξι μηνών, σημειώνει ο Δρ Έλκιντ.



Έρευνες έχουν δείξει ότι τα βρέφη των οποίων οι γονείς ανταποκρίνονται ταχύτερα στις ανάγκες τους (περιλαμβανομένου του κλάματος) είναι πιο χαρούμενα και πιο ανεξάρτητα μέχρι να συμπληρώσουν τον 12ο μήνα ζωής, εξηγεί ο Δρ Πήτερ Α. Γκορσκι καθηγητής Δημόσιας Υγείας, Παιδιατρικής και Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Φλόριντα των ΗΠΑ.



Και τι συμβαίνει με τα νάζια και τον θυμό των νηπίων; Μήπως τελικά αυτά είναι κακομαθημένα; Όχι απαντά και πάλι ο Δρ Ελκιντ. Ο θυμός είναι μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης του ανθρώπου. «Είναι η περίοδος που τα παιδιά διαφοροποιούνται και το κάνουν λέγοντας συχνά ‘όχι’», εξηγεί. «Και αυτό είναι φυσιολογικό», συμπληρώνει. Φυσικά, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει ο γονιός να θέτει όρια στο παιδί ή ότι θα πρέπει πάντα να ενδίδει στις απαιτήσεις του, αλλά σε κάθε περίπτωση η άρνηση του παιδιού να ντυθεί ή να φάει, δεν σημαίνει ότι είναι κακομαθημένο. Απλώς, δείχνει ότι είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα.



Τρεις ενδείξεις ότι κακομαθαίνετε το παιδί σας



Άρα, αφού ένα βρέφος που το κανακεύουν συνέχεια οι γονείς ή ένα νήπιο που θυμώνει συχνά δεν είναι κακομαθημένο, τότε πως καταλαβαίνουμε ότι το παιδί μας είναι κακομαθημένο;



Να τρία κλασσικά παραδείγματα, κατά τον Δρ Έλκιντ:



Φαγητό: Έχετε σερβίρει το φαγητό και το παιδί δεν θέλει να φάει αυτό που έχει μπροστά του, οπότε πρέπει να του ετοιμάσετε κάτι ιδιαίτερο. Αν αυτό συμβεί μια ή δυο φορές δεν τρέχει τίποτα και φυσικά τα παιδιά με ειδικές διαιτητικές ανάγκες πρέπει πάντα να αντιμετωπίζονται διαφορετικά. Αλλά αν το παιδί συνεχίζει να απαιτεί καθημερινά κάτι διαφορετικό, κι εσείς ικανοποιείτε αυτές τις απαιτήσεις, τότε είναι κακομαθημένο.



Θυμός: Όπως προαναφέρθηκε σε ένα νήπιο θυμός είναι φυσιολογικός, αλλά όταν ο 6χρονος γιος σας, πετάει πράγματα κάθε φορά που θυμώνει γιατί δεν γίνεται αυτό που θέλει, τότε υπάρχει πρόβλημα. Για τα νήπια είναι φυσικό να χρησιμοποιούν τον θυμό για να εκφράσουν συναισθήματα που δεν μπορούν να περιγράψουν με λέξεις, αλλά καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν χρησιμοποιούν τον θυμό για να χειραγωγήσουν τους ανθρώπους γύρω τους.



Υπερβολική εξάρτηση από τους γονείς: Αν το παιδί δε μπορεί να κοιμηθεί μόνο του, δεν μένει με τους παππούδες και αρνείται να πάει σχολείο, τότε υπάρχει πρόβλημα. Το παιδί έχει υπερβολική εξάρτηση από τους γονείς, αλλά καθώς μεγαλώνει πρέπει να μάθει να αισθάνεται άνετα τόσο με άλλους ανθρώπους του οικογενειακού περιβάλλοντος όσο και με το να μένουν μόνα στο σπίτι.



Ο Δρ Γκορσκι πάντως προτιμά αντί του όρου «κακομαθημένο» την λέξη «παραχαϊδεμένο» ή «υπερπροστατευμένο». Τα παιδιά αυτά όντως μπορούν να «κάνουν κουμάντο» επειδή οι γονείς τους συμπεριφέρονται ως μικρότερα από την πραγματική τους ηλικία.



«Ένα ανησυχητικό σημάδι είναι όταν το παιδί, έχοντας ξεπεράσει την νηπιακή ηλικία, συνεχίζει να συμπεριφέρεται σαν μωρό –κλαίγοντας και ουρλιάζοντας, χτυπώντας άλλα παιδιά και μη χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα εκφραστικά μέσα για την ηλικία του όταν θέλει να επικοινωνήσει τις σκέψεις του και τα συναισθήματά του», τονίζει ο Δρ Γκορσκι. «Γενικά, αυτή η συμπεριφορά είναι μια ένδειξη ότι το παιδί δεν αισθάνεται σιγουριά για τον εαυτό του», συμπληρώνει.



Πέντε συμβουλές για να μεγαλώσετε σωστά το παιδί σας



Πώς λοιπόν μπορείτε να αποφύγετε να μεγαλώσετε κακομαθημένα παιδιά; Θέτοντας κάθε φορά τα κατάλληλα όρια σύμφωνα με την ηλικία τους, αρχίζοντας ήδη από τη νηπιακή ηλικία, προτείνει ο Δρ Γκορσκι.



Εδραιώστε τα όρια της ασφάλειας. Για παράδειγμα: «Μην αγγίζεις ποτέ την κουζίνα όταν είναι σε λειτουργία» και «Ποτέ μην τρέχεις στον δρόμο». Καθορίστε τι είναι αποδεκτό και τι όχι και ποτέ μη διαπραγματεύεστε το νόημα της ασφάλειας.



Ενισχύστε την θετική κοινωνική συμπεριφορά. Καθορίστε ποιες καλές συμπεριφορές του παιδιού θα ενισχύσετε, επιβραβεύοντάς το όταν είναι ευγενικό και αποφύγετε να το μαλώσετε για τις αρνητικές του συμπεριφορές.



Μιλήστε ανοιχτά στα παιδιά για την συμπεριφορά καθώς αυτά μεγαλώνουν. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας και οι έφηβοι είναι ικανοί να κατανοήσουν καλύτερα διάφορες καταστάσεις. Συζητήστε λοιπόν και επιλύστε τυχόν διαφορές. Για παράδειγμα: αν ρωτήσετε το παιδί σας «μα, γιατί το κάνεις αυτό;» ενδεχομένως να μην σας δώσει απάντηση. Αλλά αν του πείτε «αναρωτιέμαι γιατί αυτό συνεχίζει να συμβαίνει» τότε ίσως αυτή η ανοιχτού τύπου ερώτηση να του δώσει το έναυσμα να σκεφτεί και να αιτιολογήσει την κατάσταση.



Διατηρήστε την ψυχραιμία σας. Αν χάνετε την ψυχραιμία σας με την κακή συμπεριφορά του παιδιού σας, αισθάνεστε άσχημα και τελικά μοιάζετε πολύ με ένα κακομαθημένο παιδί! Φυσικά, αυτό δεν πρόκειται να διδάξει καλύτερους τρόπους στο παιδί σας.



Να είστε συνεπείς. Πάντα να πράττετε αυτό που λέτε. Αν πείτε στο παιδί ότι θα υπάρξουν συνέπειες μετά από συγκεκριμένες συμπεριφορές, τότε πρέπει να το κάνετε πράξη.



Όταν τα παιδιά είναι εκτός ελέγχου, τότε απλώς προσπαθούν να σας πουν ότι χρειάζονται τη βοήθειά σας, δεν σημαίνει ότι είναι κακομαθημένα. Το καλύτερο λοιπόν είναι να αρχίσετε νωρίς και διαρκώς να θέτε όρια, να προσπαθείτε σε κάθε ηλικιακό στάδιο να κατανοήσετε τις αναπτυξιακές ανάγκες του παιδιού σας και τελικά να τηρείτε την ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία και τα όρια.



ΠΑΙΞΤΕ ΜΕ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΟΥΛΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

Αρχικά θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο τίτλος του θέματος δεν υπονοεί την υποβάθμιση της αξίας του πραγματικού νηπιαγωγείου- σχολείου η ίσως την αντικατάστασή του από ένα "νηπιαγωγείο στο σπίτι".
Το νηπιαγωγείο έχει σκοπό να κοινωνικοποιήσει το παιδί , να το εντάξει στην ομαδική ζωή, να το βοηθήσει να αυτονομηθεί και να χειραφετηθεί ,να το κάνει ανεξάρτητο και αυτάρκες. Και ο σκοπός αυτός μόνο μέσα από την ομαδική ζωή επιτυγχάνεται.
 Το νηπιαγωγείο ,όμως, έξω από την αγωγή προσφέρει στο παιδί και κάποιες πρώτες γνώσεις: μέσα από το παιχνίδι, τις ομαδικές δραστηριότητες,τις χειροτεχνικές κατασκευές και όλα όσα το πρόγραμμάτου εμπεριέχει παρέχει μια σειρά από ψυχοκινητικά ερεθίσματα που ενεργοποιούν τις νοητικές λειτουργίες του παιδιού, το εθίζουν στην μαθησιακή διαδικασία, εξασκούν τις δεξιότητές του, το προετοιμάζουν για τον μελλοντικό του ρόλο του μαθητή και του πολίτη.
Αυτή ακριβώς την πλευρά του νηπιαγωγείου εννοούμε λέγοντας "νηπιαγωγείο στο σπίτι": Την παροχή στο παιδί ερεθισμάτων και ευκαιριών για έκφραση και δημιουργία από τον γονιό ,τις ώρες που είναι μαζί του στο σπίτι. 'Ετσι και αλλιώς ο γονιός αλλά και ο παππούς και η γιαγιά είναι οι φυσικοί παιδαγωγοί του παιδιού και συνειδητά η όχι οι πρώτοι του δάσκαλοι. Και η πιο άσχετη μητέρα δίνει από ένστικτο στο παιδί της ένα σωρό γνώσεις και μάλιστα κατά τον πλέον φυσικό και αβίαστο τρόπο.
Σήμερα ,όμως, στην εποχή της εξειδίκευσης, των ηλεκτρονικών υπολογιστών και των διαστημικών εξερευνήσεων αρκεί η ενστικτώδικη διδασκαλία όταν με λίγη βοήθεια ο γονιός- οπρώτος ο καλύτερος , ο σταθερότερος και οπλέον αγαπητός παιδαγωγός του παιδιού μπορεί να του δώσει πολλά περισσότερα;
Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη ότι η μάθηση είναι αποτελεσματικότερη, σταθερότερη και ευκολότερη όταν συνοδεύεται από ευχάριστο συναίσθημα κατανοούμε πόσο σπουδαίο είναι να διδάσκεται το παιδί από τον γονιό που είναι το πιο κοντινό και αγαπημένο του πλάσμα και που με την παρουσία του γεμίζει την καρδιά του παιδιού χαρά,ηρεμία και ευτυχία.
Με αυτά τα δεδομένα θα πρέπει ο γονιός να δώσει πολλά πράγματα στο παιδί του τις ώρες που βρίσκονται μαζί στο σπίτι.
Πως όμως να ασχοληθεί με το παιδί του ο γονιός που κατάκοπος γυρίζει από τη δουλειά έξω από το σπίτι για να αντιμετωπίσει τις δουλειές μέσα στο σπίτι;
Αυτό ακριβώς είναι και το θέμα που θα προσπαθήσω να σας αναπτύξω:
Πως δηλ.μπορούμε να ασχοληθούμε και να παίξουμε με τα παιδιά μας όταν βρισκόμαστε κοντά τους είτε την ώρα που ασχολούμαστε με τις δουλειές του σπιτιού, είτε την ώρα της χαλάρωσης και της ανάπαυσης.
Έστω λοιπόν ότι ο γονιός γυρίζοντας από τη δουλειά θέλει να διαβάσει την εφημερίδα του η το περιοδικό του αλλά το παιδί που έχει στερηθεί την παρουσία του επιμένει να τον ενοχλεί και να προσπαθεί να τον αποσπάσει από την ανάγνωσή της.

Τι πρέπει να κάνει ο γονιός μετά από ένα γλυκό ,γλυκό φιλί και ένα ζεστό -ζεστό αγκάλιασμα;
Μα να του δώσει τη χθεσινή εφημερίδα για να διαβάσει εκείνο κι επειδή δεν μπορεί να διαβάσει ακόμη γράμματα ,του ζητά να διαβάσει τις φωτογραφίες.
Να τις δει καλά και στη συνέχεια να του περιγράψει τι είδε.Έτσι για λίγη ώρα το παιδί μένει απασχολημένο κι όταν ο γονιός τελειώσει το άρθρο που τον ενδιέφερε, αφήνει το παιδί να περιγράψει όσα είδε σε μια η περισσότερες εικόνες (άσκηση παρατηρητικότητας - καλλιέργεια γλωσσικής έκφρασης - δημιουργία προσωπικής αντίληψης και κρίσης).

Ας προχωρήσουμε όμως στην κουζίνα.την ώρα που το φαγητό ετοιμάζεται και το παιδί χώνεται στα πόδια μας μπορούμε να του προτείνουμε μια σειρά από ενδιαφέροντα παιχνίδια που θα το κρατήσουν κοντά μας , ήσυχο και ευχαριστημένο. Το πρώτο παιχνίδι είναι το «κάνε ό,τι κάνω» μίμηση δηλ. των κινήσεων και των ενεργειών της μητέρας με φανταστικά υλικά σκεύη και εργαλεία: χτυπώ την μπριζόλα; χτύπα την και εσύ , ζυμώνω-ζύμωσε,χτυπώ τα αυγά- κάνε το ίδιο (εισαγωγή στην αφηρημένη σκέψη - αισθητοποίηση της σταδιακής εργασίας και της μεταβολής των υλικών- συντονισμός κινήσεων).

Ένα άλλο παιχνίδι που παίζεται άνετα στην κουζίνα είναι τα «ξεμπερδέματα» δηλ. το να ξεχωρίσει το παιδί ανακατεμένα όσπρια, ζυμαρικά η φρούτα και να τα βάλει στη θέση τους( ομαδοποίηση - ταξινόμηση- έννοια συνόλων).

Και στο μπάνιο όμως το παιδί μπορεί να παίξει μαζί με τον γονιό του.Αν πλένουμε ρούχα στο χέρι, μπορεί σε μια μικρή λεκάνη να πλύνει τα ρούχα της κούκλας μελετώντας την χημική σύνθεση των υλικών, τις ιδιότητες των σωμάτων και την φυσική τους κατάσταση(υγρό- στερεό, εξάτμιση κλπ)

Ακόμα και όταν ταξιδεύουμε μπορούμε να παίξουμε με το παιδί, χωρίς κανένα υλικό η αντικείμενο, μόνο με το λόγο και την εικόνα.Το παιδί που είναι περιορισμένο σε ένα χώρο τόσο μικρό όσο εκείνος του αυτοκινήτου για τόση ώρα όση ένα μακρύ ταξίδι σίγουρα θα βαρεθεί, θα πλήξει και θα αρχίσει να ανησυχεί και να γκρινιάζει. Ευκαιρία λοιπόν για λεκτικά παιχνίδια, για παιχνίδια αναγνώρισης, ταύτισης, παρατηρητικότητας, μνήμης. -Κοίταξε αυτό το σήμα της τροχαίας.όποτε το ξαναδείς, να μου το δείξεις(αναγνώριση-παρατηρητικότητα- μνήμη). -Φορούσε γυαλιά ο κύριος που περίμενε στη στάση; (παρατηρητικότητα). -Μίκρυνέ μου ότι σου δείχνω από το παράθυρο: πρόβατο- προβατάκι, δέντρο- δεντράκι, βάρκα- βαρκούλα κλπ (Υποκοριστικά- γλωσσική καλλιέργεια). Αυτές οι προτάσεις είναι λίγα μόνο δείγματα για τις άπειρες δυνατότητες που έχει ο γονιός στην επινόηση παιχνιδιών που θα δώσουν χαρά στο παιδί, θα το απασχολήσουν δημιουργικά και θα του καλλιεργήσουν τις νοητικές λειτουργίες και τις σωματικές δεξιότητες.




ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΑΥΡΑΚΗ: Συγγραφέας -παιδαγωγός Συνεργάτης του «πρώτου βήματος

9 μαθήματα από τους μπαμπάδες

Ποτέ δεν αγχώνεται αν το παιδί δεν φάει στην ώρα του. Του κάνει «αεροπλανικά» παιχνίδια λίγο πριν το βάλει για ύπνο. Πάντα καταφέρνει να φτάνει στη δουλειά του στην ώρα του και δεν νοείται να χάσει ούτε έναν αγώνα από το Euro. Πολλές φορές μας τρελαίνει η χαλαρότητά του και άλλες τόσες ευχόμαστε να ήταν γυναίκα, γιατί θα μας βοηθούσε λίγο περισσότερο με τις αμέτρητες δουλειές που έχουμε να κάνουμε

Κι όμως, ο ρόλος του μπαμπά και ο εντελώς διαφορετικός τρόπος που μεγαλώνει το παιδί είναι εξίσου σημαντικός με τον δικό μας, όχι μόνο για την ισορροπημένη ανάπτυξη του παιδιού αλλά και για την ψυχική ηρεμία του ζευγαριού. Είναι κάτι σαν το yin και το yang: Ο ένας γονιός συμπληρώνει τον άλλον, δίνει λύσεις σε προβλήματα που τυχόν προκύψουν, ενώ και οι δύο μαζί βοηθούν το παιδί να γνωρίσει πιο σφαιρικά τον κόσμο.




Παρατηρήστε απλώς πώς αγκαλιάζετε το παιδί εσείς και πώς ο σύντροφός σας: τις περισσότερες φορές εσείς το κρατάτε σφιχτά, με το πρόσωπό του να σας κοιτάζει, σαν να του λέτε «εγώ είμαι εδώ, μην ανησυχείς για τίποτα». Ο μπαμπάς από την άλλη το σηκώνει στους ώμους, το κάνει σβούρες, το πετά στον αέρα, σαν του λέει «δες τον κόσμο και εγώ είμαι εδώ για να σε προστατεύω». Οι διαφορετικοί αυτοί τρόποι που αντιμετωπίζουν οι μαμάδες και οι μπαμπάδες τα παιδιά συχνά αντανακλούν και τους τρόπους με τους οποίους ο κάθε ένας αντιμετωπίζει την δουλειά του. Τι άλλο, λοιπόν, μπορούμε να μάθουμε από τους εργαζόμενους μπαμπάδες που θα ωφελήσει την πιο ολοκληρωμένη ανάπτυξη του παιδιού μας;



Παίζουν άγρια

Οι μαμάδες συνήθως ανησυχούν μήπως κατά λάθος πονέσουν το παιδί τους ή μήπως αυτό, παίζοντας, πέσει και χτυπήσει. Με τον μπαμπά, όμως, το παιχνίδι περιλαμβάνει περισσότερη «αγριάδα». Κλοτσιές σε μπάλες, σκαρφαλώματα και πολύ πιο ενεργητικές δραστηριότητες. Και τα παιδιά δείχνουν να το λατρεύουν, γιατί έτσι βιώνουν παραπάνω ελευθερία, χωρίς όμως να κινδυνεύουν.



Παίρνουν ρίσκα

Τόσο στη δουλειά όσο και στο σπίτι οι άνδρες παίρνουν περισσότερα (υπολογισμένα) ρίσκα. Και δεν έχουν αντίρρηση να λειτουργούν και τα παιδιά τους με τον ίδιο τρόπο. Μπορεί να ανησυχήσουν λίγο αν δουν ότι το μωρό τους κρέμεται από το μπράτσο της πολυθρόνας, όμως θέλουν να το δουν να προσπαθεί κι αν πάει να πέσει, θα είναι εκεί για να το πιάσουν. Μία μαμά κατά πάσα πιθανότητα δεν θα το αφήσει καν να προσπαθήσει.



Ο χρόνος για το παιδί θεωρείται δεδομένος

Όταν το παιδί έχει μία σχολική γιορτή στην οποία θέλουν να παραβρεθούν, οι περισσότεροι μπαμπάδες απλώς δηλώνουν στο γραφείο ότι έχουν ένα σημαντικό ραντεβού και φεύγουν. Οι εργαζόμενες μητέρες, όμως, προσπαθούν (νιώθοντας ένα σωρό ενοχές) να βολέψουν και τη δουλειά και το παιδί, ζητούν άδεια για να λείψουν μερικές ώρες για μία οικογενειακή υποχρέωση.



Ο ανταγωνισμός έχει πλάκα

Εκ φύσεως ειρηνοποιοί, οι μαμάδες θέλουν όλοι στην οικογένεια να είναι ήρεμοι, χαρούμενοι και να νιώθουν καλά με τον εαυτό τους και τα επιτεύγματά τους. Στους μπαμπάδες, όμως, αρέσει λίγος ανταγωνισμός. Είναι αυτοί που θα πουν στο παιδί ότι για να κερδίσει αυτό που θέλει, πρέπει να παλέψει, όπως θα έκανε ένας προπονητής με τους αθλητές του. Και είναι αυτοί που θα βοηθήσουν τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν πως στη ζωή δεν γίνεται πάντα να κερδίζουμε.



Δεν χρειάζεται να κάνεις τα πάντα ταυτόχρονα

Οι άντρες συνήθως συγκεντρώνονται σε μία μόνο δουλειά μέχρι να την φέρουν σε πέρας. Οι γυναίκες από την άλλη, ενώ απαντούν σε ένα σημαντικό e-mail, μιλούν στο τηλέφωνο και προετοιμάζονται για μαγείρεμα ταυτόχρονα. Και πολλές φορές δεν καταφέρνουν να κάνουν τίποτα από αυτά σωστά, χάνοντας έτσι πολύτιμο χρόνο και νιώθοντας άγχος. Ο καλύτερος τρόπος να διαχειριστείτε τις αμέτρητες δουλειές που έχετε να κάνετε, είναι να παραχωρήσετε κάποιες στον σύντροφό σας.



Χρόνος για τον εαυτό σου

Οι μπαμπάδες προστατεύουν με σθένος τον προσωπικό τους ελεύθερο χρόνο, είτε αυτό σημαίνει δύο ώρες την εβδομάδα για γυμναστήριο είτε δύο ώρες στον καναπέ για ποδοσφαιρικό αγώνα. Για τις μαμάδες, οι ανάγκες των άλλων έρχονται πάντα πρώτες, με αποτέλεσμα να μην βρίσκουν ποτέ χρόνο να κάνουν κάτι που ευχαριστεί τις ίδιες. Ξέρετε τι πρέπει να κάνετε. Υπογραμμίστε με κόκκινο χρώμα το σημείο που στην ατζέντα σας λέει «μανικιούρ-πεντικιούρ στις 6!».



Ξεχάστε το

Αν χάσουν ένα meeting στην δουλειά ή αν χάσουν την υπομονή με το παιδί τους, οι μαμάδες συνηθίζουν να νιώθουν ατελείωτες ενοχές και να το σκέφτονται από το πρωί μέχρι το βράδυ ψάχνοντας τρόπο να επανορθώσουν. Αντίθετα, για τους μπαμπάδες «ό,τι έγινε, έγινε» και προχωρούν στο επόμενο ζήτημα. Πώς θα καταφέρετε να κάνετε και εσείς το ίδιο;



Τα παιδιά πρέπει να ανακαλύψουν τον κόσμο

Όταν ο μπαμπάς αφήνει το πιτσιρίκι να περιπλανιέται μόνο του στην παιδική χαρά, πολλές μαμάδες νιώθουν εκνευρισμό και αγωνία. Αυτό, όμως, που ο μπαμπάς κάνει ασυνείδητα, αποτελεί τον καλύτερο τρόπο για να ενισχυθεί η περιέργεια και η ανεξαρτησία του παιδιού. Άλλωστε, ο καλός μπαμπάς έχει πάντα τον νου του για να είναι δίπλα στο παιδί όταν αυτό τον χρειαστεί.



Η σχολική τσάντα, το ντύσιμο, το χτένισμα… μπορούν και να μην είναι τέλεια

Όταν το παιδί φεύγει για το σχολείο, οι μαμάδες θέλουν να είναι όλα πάνω του στην εντέλεια: η τσάντα του να έχει όλα τα βιβλία μέσα, το κολατσιό του να αποτελείται μόνο από θρεπτικές τροφές, τα ρούχα του να είναι τέλεια συνδυασμένα και τα μαλλιά καλοχτενισμένα. Δεν θα πείραζε, όμως, και λίγη χαλαρότητα. Δεν πειράζει αν το παιδί μια μέρα φάει κάτι λιγότερο υγιεινό ή αν οι κάλτσες του είναι άσχετες με το παντελόνι. Δεν θα δημιουργήσει πρόβλημα στην ημέρα του! Η λέξη-κλειδί εδώ είναι: ελαστικότητα.



Ωστόσο, υπάρχουν πράγματα που η μαμά -αναμφισβήτητα- κάνει καλύτερα...



•Για την βόλτα στο πάρκο δεν θα ξεχάσει ποτέ το αντηλιακό, το καπέλο, ένα σνακ και το μπουκάλι του νερού.

•Όταν λέει πως αυτή η μπλούζα δεν ταιριάζει με αυτό το παντελόνι (είτε αναφέρεται στον σύζυγο είτε στο παιδί), ξέρει γιατί το λέει.

•Δεν «κολλάει» στην τηλεόραση την ώρα που το παιδί της λέει πώς ήταν η μέρα στο σχολείο.

•Σημειώνει τα πάντα στην οικογενειακή ατζέντα και τσεκάρει συχνά για να μην ξεχάσει όλα αυτά που πρέπει να γίνουν.

•Όταν παίρνει κάτι από ένα σημείο του σπιτιού, το αφήνει πάντα εκεί που το βρήκε. Για να μπορούν όλοι να το ξαναβρούν.

•Όταν το ένστικτό της λέει πως το παιδί βρίσκεται προ κρυολογήματος, κάτι ξέρει. Και την επόμενη μέρα επιβεβαιώνεται.

•Για τη μαμά, το κομμάτι πίτσας που περίσσεψε από το προηγούμενο βράδυ δεν αποτελεί «γεύμα» για το μεσημέρι.

•Όταν το σπίτι είναι καθαρό, όλοι νιώθουν καλύτερα. Ειδικά όταν το έχει καθαρίσει εκείνη.

Μοναχοπαίδι; Κανένα πρόβλημα!

Αν είστε γονείς ενός παιδιού, πιθανότατα βρίσκεστε σε δίλημμα για το αν θα κάνετε δεύτερο, θεωρώντας ότι έχετε την υποχρέωση να του χαρίσετε ένα αδερφάκι. Και ο περίγυρος συνήθως δεν κάνει τον προβληματισμό σας ευκολότερο.



«Ένα έχετε;», σας ρωτάνε. «Ναι», απαντάτε και νιώθετε ένα βλέμμα οίκτου να σας καρφώνει. «Σκέφτεστε να κάνετε δεύτερο;», συνεχίζουν. Εδώ αρχίζουν τα δύσκολα, αφού αν απαντήσετε αρνητικά, ακολoυθεί ένας χείμαρρος ερωτήσεων, επιχειρημάτων και επικρίσεων.



Παρά το γεγονός ότι η κουλτούρα μας προωθεί την ιδέα ότι η τέλεια οικογένεια αποτελείται από τουλάχιστον δύο παιδιά, ολοένα και περισσότερα ζευγάρια αρκούνται στο ένα παιδί για οικονομικούς, κυρίως, λόγους. Η Ελλάδα, μάλιστα, έχει από τους χαμηλότερους δείκτες γονιμότητας στην Ευρώπη, με 1,51 παιδιά ανά οικογένεια κατά μέσο όρο. Κι αυτό, τη στιγμή που ο δείκτης αντικατάστασης (ο αριθμός των παιδιών που πρέπει να γεννηθούν για να μην μειωθεί ο πληθυσμός) είναι για τις ανεπτυγμένες χώρες στο 2,1.



Επιπλέον, σε αντίθεση με το κυρίαρχο στερεότυπο, οι ειδικοί καθησυχάζουν τους γονείς και τους διαβεβαιώνουν ότι τα μοναχοπαίδια μεγαλώνουν εξίσου καλά με αυτά που έχουν αδέρφια. Και σίγουρα θα μεγαλώσουν πιο άνετα, αν δεν έχετε το κατάλληλο εισόδημα για μεγαλύτερη οικογένεια. Γι' αυτό, αγνοήστε τα λόγια του κόσμου, αφήστε στην άκρη τα κλισέ όπως «θα βγει κακομαθημένο» και «θα νιώθει μόνο», και ακούστε τι συμβουλεύουν οι ειδικοί τους γονείς με ένα παιδί.



Mοναχοπαίδι: Συμβουλές για γονείς

Όσο περισσότεροι, τόσο το καλύτερο. Κάντε το σπίτι σας όσο το δυνατόν πιο «παιδο-κεντρικό». Προσκαλέστε γείτονες και φίλους από το σχολείο για παιχνίδι. Εντάξτε το παιδί σε ομάδες (σπορ, πρόσκοποι, πνευματικές δραστηριότητες, κατασκηνώσεις) έτσι ώστε να αποκτήσει παρέες και να κοινωνικοποιηθεί.



Μόνο στο σπίτι. Δεν πειράζει να το αφήνετε μόνο του καμιά φορά. Θα το βοηθήσει να γίνει πιο ανεξάρτητο, δημιουργικό και να μάθει να χρησιμοποιεί τον χρόνο του παραγωγικά.



Καμία πίεση. Μην το επιβαρύνετε με το δικό σας όνειρο να γίνετε ηθοποιός/ποδοσφαιριστής/πρωθυπουργός. Αφήστε το παιδί σας να κάνει τα δικά του σχέδια.



Παν μέτρον άριστον. Είναι μικρό, είναι σκέτη γλύκα και είναι το μοναδικό σας. Καταλαβαίνουμε τον πειρασμό να του χαρίσετε τα πάντα. Μην ενδίδετε όμως σε όλες τις απαιτήσεις του. Το «φτάνει» και το «δεν έχει άλλο» είναι λέξεις-κλειδιά.



Περιττές πληροφορίες. Αν θέλατε να κάνετε κι άλλα παιδιά αλλά δεν προέκυψε ή δεν τα καταφέρατε, μην του το πείτε. Σε καμία περίπτωση, μην το κάνετε να αισθανθεί ότι δεν είναι αρκετό ή ότι έφταιξε σε κάτι.



Τώρα μιλάνε οι μεγάλοι. Συμπεριλάβετε το παιδί σας σε συζητήσεις. Το οικογενειακό τραπέζι είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να συμμετάσχει σε συζητήσεις «μεγάλων», να εμπλουτίσει το λεξιλόγιό του και να αντλήσει γνώσεις.



Δώστε του κίνητρα. Ένα μοναχοπαίδι δεν έχει κάποιον να ανταγωνιστεί, δεν χρειάζεται να γίνει καλύτερος από τον άλλο και να παλέψει για να κερδίσει αφού... παίζει μπάλα μόνο του. Μην το αφήσετε να πιστεύει ότι έτσι θα είναι όλη του η ζωή. Κάντε διαγωνισμούς, μαλώστε το όταν πρέπει, και δώστε του να καταλάβει ότι θα πρέπει να αγωνιστεί για να κερδίσει. Μην του τα δίνετε όλα έτοιμα, δείξτε του ότι περιμένετε υπευθυνότητα εκ μέρους και αφήστε το να διαχειριστεί κάποια πράγματα μόνο του.

Στο μυαλό μίας 4χρονης


4.30 π.μ. Μμμ, μισοξύπνησα. Τι ωραία που θα ήταν να βρισκόμουν στον κρεβάτι της μαμάς και του μπαμπά, χωμένη ανάμεσά τους, να με φιλάνε και να μου μιλάνε μέχρι το πρωί.




4.35 π.μ. Ωχ όχι! Μου έπεσε η κουβερτούλα μου. Αν αρχίσω να κλαίω, σίγουρα η μαμά θα έρθει να με σκεπάσει γιατί είμαι πάρα πολύ κουρασμένη για να το κάνω μόνη μου.



7.30 π.μ. Ας μη μου πει η μαμά ότι πρέπει να πάω στο σχολείο. Αν μου το πει, θα αρχίσω να κλαίω. Ωχ! Μόλις το είπε! Α! Θα φτιάξουμε κουλουράκια σήμερα στο σχολείο! Ε, τότε πάμε! Πάμε στο σχολείο!



7.40 π.μ. Θέλω χυμό! Διψάω τόσο πολύ! Γιατί πρέπει συνέχεια να λέω "ευχαριστώ" και "παρακαλώ"; Μέχρι να το πω, η μαμά θα μου έχει φέρει τον χυμό μου. Γιατί αργεί;



7.55 π.μ. Η μαμά άνοιξε την τηλεόραση! Διάβασε το μυαλό μου; Πώς το ήξερε πως θέλω να δω τηλεόραση;



8.02 π.μ. Πω πω, πόσο μου αρέσουν τα Στρουμφάκια! Να θυμηθώ να το πω στη μαμά... πολλές φορές!



8.30 π.μ. Μου αρέσει να τρέχω γυμνούλα μέσα στο σπίτι! Κυνήγησέ με μαμά!



8.45 π.μ. Η μαμά μου έχει ζητήσει τόσες πολλές φορές να ντυθώ που έχω αρχίσει να γελάω. Αναρωτιέμαι αν έχει μπαταρία το iPhone του μπαμπά για να παίξω παιχνίδια. Θέλω το iPhone του μπαμπά τώρα. Δεν θέλω να ντυθώ. Θέλω να παίξω παιχνίδια. Γιατί επιμένει η μαμά να ντυθώ; Δεν θέλω να πάω στο σχολείο. Θέλω να βλέπω τηλεόραση και να παίζω παιχνίδια όλη την ημέρα! Α! θα φτιάξουμε κουλουράκια σήμερα στο σχολείο. Πάω να ντυθώ.



9.15 π.μ. ΗΘΕΛΑ ΕΓΩ ΝΑ ΑΝΟΙΞΩ ΤΗΝ ΠΟΡΤΑ! ΓΙΑΤΙ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΕ Η ΜΑΜΑ ΑΦΟΥ ΗΘΕΛΑ ΕΓΩ; ΤΩΡΑ ΘΕΛΩ ΝΑ ΚΛΑΙΩ!



9.30 π.μ. Πρέπει να πω σε όλα τα παιδάκια ότι θα φτιάξουμε κουλουράκια σήμερα όσο πιο δυνατά μπορώ! Γιατί δεν μου δίνει κανείς σημασία;



10.00 π.μ. Μου αρέσει το σχολείο!



10.06 π.μ. Μισώ το σχολείο!



11.30 π.μ. Θέλω να πάω σπίτι τώρα!



11.45 π.μ. Θέλω να ζήσω εδώ για πάντα.



11.46 π.μ. Μακάρι να ήταν η κυρία Μαργαρίτα η μαμά μου. Μυρίζει τσιχλόφουσκα.



12.00 μ.μ. Μμμ! Πίτσα! Θα φάω όσο πιο πολύ μπορώ!



13.00 μ.μ. Δεν θέλω να κοιμηθώ!



13.05 μ.μ. ζζζζ…



15.00 μ.μ. Πότε θα έρθει η μαμά να με πάρει;;; Α! Κουλουράκια!



15.03 μ.μ. Πότε θα έρθει η μαμά να με πάρει;;; Α! Θα παίξουμε τις πριγκίπισσες.



16.00 μ.μ. Η μαμά! Η μαμά! Ήρθε η μαμά!!! Πού με πάει; Λες να με πάει στο παιχνιδάδικο; Μου αρέσουν τα παιχνίδια!!!



16.01 μ.μ. Γιατί με ρωτάει η μαμά συνέχεια αν θέλω τσίσα; Δεν θέλω τσίσα!



16.05μ.μ. Δεν το πιστεύω ότι δεν θα πάμε στo παιχνιδάδικο. Με κοροϊδεύει; Βλέπω όνειρο; Λες να ξυπνήσω και να είμαστε στο παιχνιδάδικο;



16.05 μ.μ. Θέλω τσίσα!



16.15 μ.μ. Θέλω κουλουράκια!



16.20 μ.μ. Τι ωραία που η μαμά παίζει μαζί μου τη σαρδελίτσα.



16.40 μ.μ. Γιατί σταμάτησε να παίζει τη σαρδελίτσα; Μόνο ΕΝΑ ΛΕΠΤΟ παίξαμε!



16.42 μ.μ. Α! Η μαμά άνοιξε την τηλεόραση! Γιατί είναι ένας άντρας που μιλάει; Θέλω να δω παιδικά! Αυτά δεν είναι παιδικά. Γιατί δεν απαντά η μαμά όταν της λέω ότι θέλω να δω παιδικά; ΘΕΛΩ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΚΑΝΑΛΙ ΤΩΡΑ! ΑΥΤΗ ΕΙΝΑΙ Η ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΟΥ! ΘΕΛΩ ΠΑΙΔΙΚΑ ΤΩΡΑ!



16.43 μ.μ. Α! Τα Ζουζούνια! Πόσο αγαπώ τη μαμά μου!



16.44 μ.μ. Θέλω νερό! Έχει στεγνώσει το στόμα μου!



17.00 μ.μ. Η μαμά ταΐζει τον αδερφό μου. Τώρα πρέπει να της πω ότι πεινάω κι εγώ.



17.10 μ.μ. Γιατί νευριάζει η μαμά όταν της λέω ότι δεν θέλω τίποτα από όλα αυτά που μου έχει προτείνει; Όταν μου προτείνει παγωτό, θα της πω ναι.



17.30 μ.μ. Έφαγα μία μπουκιά τοστ. Τι άλλο θέλει πια; Δεν θέλω να φάω άλλο. Χόρτασα!



17.31 μ.μ. Θα πάω στον υπολογιστή της μαμάς να παίξω.



19.30 μ.μ. Ήρθε ο μπαμπάς! Δυστυχώς δε μπορώ να του μιλήσω τώρα γιατί παίζω. Θα έρθει εκείνος σε εμένα.



20.00 μ.μ. Γιατί δε με αφήνουν να παίξω άλλο; Μόλις ξεκίνησα! ΓΙΑΤΙ ΜΟΥ ΤΟ ΚΑΝΟΥΝ ΑΥΤΟ; Θα κλάψω για να καταλάβουν πόσο στεναχωριέμαι.



20.05 μ.μ. Δεν θέλω να βάλω τις πιτζάμες μου! Θέλω να κοιμηθώ με τα ρούχα μου. Θέλω να κοιμηθώ με τα ρούχα μου. Όχιιι…



20.30 μ.μ. Ωραίες οι ιστορίες που μου είπε η μαμά. Αλλά πεινάω τώρα. Θα το πω στη μαμά να μου φέρει ένα τοστ.



20.34 μ.μ. Πεινάω κι άλλο. Πεινάω τόσο πολύ! Και διψάω! Θέλω χυμό! Εντάξει, θα πιω γάλα…



20.45 μ.μ. ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΩ! ΔΕΝ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΩ! ΔΕΝ ΘΑ ΚΟΙΜΗΘΩ ΠΟΤΕ!



20.46 μ.μ. ζζζζζ…



4.30 π.μ. Τι ωραία που θα ήταν να ήμουν στο κρεβάτι της μαμάς και του μπαμπά…

Τσακωμοί μπροστά στο παιδί;

Τσακωμοί μπροστά στο παιδί... Πολύ άσχημο γεγονός και δημιουργεί πολλά προβλήματα στο παιδί. Μην νομίζεις ότι τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν ή δεν δίνουν σημασία σε έναν τσακωμό.
Ποια προβλήματα δημιουργούνται στο παιδί; Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για να το αποφύγουν; Η ψυχολόγος Κρίστη Μηλιόρδου σε συμβουλεύει...


Η αρμονική συνύπαρξη ενός ζευγαριού είναι πολύ δύσκολη στο να επιτευχθεί. Χρειάζεται συνεχή προσπάθεια, αγάπη, αλληλοσεβασμό και αμοιβαίες υποχωρήσεις. Δυστυχώς, ειδικά στην εποχή μας πολλά ζευγάρια δεν καταφέρνουν να ζήσουν αρμονικά, με αποτέλεσμα οι τσακωμοί να είναι κομμάτι της καθημερινότητάς τους.


Όταν υπάρχουν παιδιά, η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο δύσκολη, καθώς πολλές φορές γίνονται αυτόπτες μάρτυρες της λεκτικής ή ακόμα και σωματικής βίας, που μπορεί να ασκούν οι γονείς μεταξύ τους.


Τα παιδιά καταλαβαίνουν τα πάντα!
Πολλές φορές οι γονείς θεωρούν ότι τα παιδιά είναι μικρά και δεν καταλαβαίνουν, ότι δεν ακούνε ή ότι δεν δίνουν τόση σημασία σε αυτό που βλέπουν. Αυτές οι αντιλήψεις δεν ισχύουν στην πραγματικότητα. Είναι αρκετά επώδυνο για ένα παιδί να γίνεται δέκτης τσακωμών, ανεξάρτητα από την ηλικία του. Η φθορά που μπορεί να προκαλέσουν στην προσωπικότητά του είναι πολύπλευρη και μακροχρόνια, καθώς το συνοδεύουν για μεγάλο χρονικό διάστημα της ζωής του.


Οι συνέπειες στο παιδί είναι πολύ άσχημες...
- Μια από τις βασικές συνέπειες αυτών των καταστάσεων είναι τα αισθήματα ανασφάλειας που δημιουργούνται στο παιδί. Νιώθει ότι πρέπει να επιλέξει «στρατόπεδο» και να πάρει το μέρος του ενός ή του άλλου γονέα.
Αυτό του προκαλεί σύγχυση, η οποία επιδεινώνεται, όταν ο ένας σύζυγος κατηγορεί τον άλλο μπροστά του, ώστε να κάνει το παιδί σύμμαχό του. Ακόμα κι αν εκείνο επιλέξει να κάνει μια συμμαχία, ποτέ δε θα σταματήσει να έχει συναισθήματα αγάπης για τον άλλο γονέα.


- Παράλληλα, όλη αυτή η συμπεριφορά αποτελεί ένα «κακό» πρότυπο, καθώς περνάει στο παιδί το μήνυμα ότι τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με φωνές και αντίδραση και όχι με υγιή διάλογο.
Επίσης, η χρήση λεκτικής και σωματικής βίας συνεπάγεται έλλειψη σεβασμού της προσωπικότητας του συντρόφου. Δυστυχώς, αυτό το πρότυπο μπορεί να επηρεάσει και τις μετέπειτα σχέσεις του παιδιού, όπου θα χρησιμοποιεί αυτούς τους δυσλειτουργικούς τρόπους επίλυσης προβλημάτων που έχει μάθει από την οικογένειά του.


- Επιπρόσθετα, ένα παιδί που μεγαλώνει σε εχθρικό περιβάλλον βιώνει έντονο άγχος στην καθημερινότητά του. Μπορεί να θεωρεί ότι είναι υπεύθυνο που τσακώνονται οι γονείς του ή να ψάχνει να βρει έναν τρόπο να λύσει εκείνο το δικό τους πρόβλημα.
Αυτό εκτός από την ψυχική, επηρεάζει και τη σωματική του υγεία. Μπορεί να παραπονεθεί για πονοκεφάλους, ζαλάδες, πόνους στο στομάχι κτλ. Εκτός από αυτό, μπορεί να κλειστεί στον εαυτό του και να εκδηλώσει σημάδια μελαγχολίας και έντονης εσωστρέφειας, ή να εκδηλώσει επιθετικότητα στο σπίτι ή στο σχολείο, ώστε να αποσπάσει με αυτόν τον τρόπο την προσοχή των γονιών του.




Τι να κάνετε...
Οι παραπάνω συνέπειες είναι σημαντικές και αρκετές, ώστε να ωθήσουν τους γονείς να ξανασκεφτούν το αν θα τσακωθούν μπροστά στα παιδιά τους. Ειδικά, αν αναλογιστούν ποσό μακροχρόνια είναι αυτή η επίδραση στην προσωπικότητα των παιδιών, το κίνητρο γίνεται ακόμα πιο ισχυρό.
Τι μπορούν λοιπόν να κάνουν οι γονείς;


1. Πριν ξεκινήσουν μία διαμάχη να σκεφτούν αν η αιτία της πραγματικά αξίζει τον κόπο και τι ελπίζουν να πετύχουν μέσα από αυτήν. Επίσης, να εξετάσουν αν είναι εφικτή μία ανάλυση του ζητήματος.


2. Να προσπαθήσουν να αναβάλλουν μία σύγκρουση για την ώρα που τα παιδιά θα πέσουν για ύπνο ή ακόμη καλύτερα θα βρίσκονται εκτός σπιτιού.


3. Να αποφύγουν να κάνουν πράγματα ο ένας στον άλλον τα οποία θα οδηγήσουν σε μια διαμάχη μπροστά στα παιδιά.


4. Μετά από ένα τσακωμό που δεν κατάφεραν να αποφύγουν, να ζητούν συγγνώμη ο ένας στον άλλον μπροστά στα παιδιά, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι ακόμη και δύο άνθρωποι που αγαπιούνται πραγματικά, μπορεί κάποια στιγμή να λογομαχήσουν, άλλα στη συνέχεια το θέμα επιλύεται.


5. Όταν είναι έτοιμοι να θυμώσουν με κάτι, να απομακρυνθούν έως ότου ηρεμήσουν και να εξηγήσουν ότι θα ήθελαν να συνεχιστεί η συζήτηση αργότερα που θα είναι πιο ήρεμοι.


Αν αυτές οι συμβουλές δεν αρκούν για να βελτιωθεί η σχέση μεταξύ των γονέων τότε η επίσκεψη σε έναν ειδικό κρίνεται απαραίτητη, όχι μόνο για τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία των παιδιών, αλλά και για την δική τους αυτογνωσία και προσωπική ισορροπία.

Δέκα φράσεις που χρειάζεται να λέμε καθημερινά στα παιδιά

Λέξεις και φράσεις που αξίζει να χρησιμοποιούμε καθημερινά και συστηματικά, ανάλογα με την περίσταση....
για να ενισχύσουμε την αυτοπεποίθηση καιτον αυτοσεβασμό των παιδιών, καθώς και το πολύτιμο συναίσθημα σύνδεσης και μοιράσματος μέσα στην οικογένεια:


1. “Σ΄ ευχαριστώ! “: Μοιάζει αυτονόητο, αλλά πόσο συχνά ευχαριστούμε τα παιδιά μας, αναγνωρίζοντας την προσπάθειά τους να μας βοηθήσουν; “Σ΄ευχαριστώ που έστρωσες το τραπέζι. Εφτιαξα τη σαλάτα όσο με βοηθούσες”. “Σ΄ευχαριστώ που βρήκες τη χαμένη θήκη του cd μου” κοκ.


2. “Πες μου κι άλλα”: Η φράση – κλειδί για άμεση σύνδεση, χωρίς κριτική και υποδείξεις (τουλάχιστον άμεσα). Δίνει το πράσινο φως για να λυθεί η γλώσσα και ν΄ανοίξει η καρδούλα του παιδιού, που μπορεί να αρχίσει να λέει οτιδήποτε το απασχολεί: από την προπαίδεια που μόλις έμαθε μέχρι το πόσο εντυπωσιακό ήταν το πολύχρωμο κασκόλ της δασκάλας του. Στην πραγματικότητα δεν έχει τόσο σημασία τι θα πει, όσο το να νιώθει άνετα να μιλάει με φυσικό τρόπο για την καθημερινότητα και η οικειότητα που αναπτύσσεται μέσα από μια επικοινωνία που ρέει.


3. “Μπορείς!”:
Η λέξη – σφραγίδα που αντανακλά την εμπιστοσύνη μας στο δυναμικό του. Η παρότρυνση του γονιού είναι αυτή που κάνει τη διαφορά όταν το παιδί χρειάζεται ενθάρρυνση για να συνεχίσει την προσπάθεια, για να δοκιμάσει κάτι καινούργιο, για να κάνει το πρώτο βήμα, για να επιμείνει απέναντι στη δυσκολία.


4. “Πώς μπορώ να βοηθήσω;”: Η προθυμία μας να βοηθήσουμε (προσοχή, λέμε απλώς να βοηθήσουμε όχι να κάνουμε τη δουλειά για λογαριασμό του) προσφέρει το πολύτιμο συναίσθημα της υποστήριξης στο παιδί. Το εξοικειώνει επίσης με μια πιο γενναιόδωρη και ακομπλεξάριστη συμπεριφορά που μπορεί να υιοθετήσει το ίδιο απέναντι στους συνομηλίκους του.


5. “Ας βάλουμε όλοι ένα χεράκι για να…..”: συμμαζέψουμε το σπίτι, καθαρίσουμε το δωμάτιο, φυτέψουμε τον κήπο…κοκ. Υπάρχει πιο όμορφος τρόπος για να μάθουν τα παιδιά την αξία της συνεργασίας και της συλλογικότητας, ώστε να γίνονται όλα πιο αποτελεσματικά, πιο εύκολα και πιο γρήγορα;


6. “Τι θα ΄λεγες για μια αγκαλιά;”: Ο πιο γλυκός , άμεσος, υπέροχος τρόπος για να δείξουμε τρυφερότητα, υποστήριξη, αγάπη… Ισως όσο τα παιδιά μεγαλώνουν να αλλάζει και ο τρόπος που θέλουν να τους εκδηλώνουμε την τρυφερότητά μας: μπορεί να θέλουν αγκαλιά “διαρκείας” ή ένα χτυπηματάκι στην πλάτη ή ένα φιλάκι στο μάγουλο ή μια γρήγορη αγκαλιά…


7. “Παρακαλώ”: Διαχρονική και κλασική λέξη όταν ζητάμε οτιδήποτε από το παιδί. Στο κάτω κάτω δείχνει στοιχειώδη ευγένεια, το χρησιμοποιούμε με τους ξένους, γιατί όχι και με το παιδί μας;


8. “Μπράβο, τα κατάφερες!”: Η λεκτική επιβράβευση από έναν περήφανο γονιό δίνει φτερά στο παιδί για να επιστρατεύσει τις δυνάμεις του και να ανοιχτεί σε νέα επιτεύγματα. Προσοχή: Να λέμε το μπράβο όταν το νιώθουμε πραγματικά και για μια συγκεκριμένη προσπάθεια ή συμπεριφορά. Αν το λέμε με ευκολία για καθετί χάνει την αξία του!


9. “Είναι ώρα για …”: …ύπνο, μελέτη, ξεκούραση, να κλείσει η τηλεόραση κοκ. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένα σταθερό πλαίσιο μέσα στο οποίο τα παιδιά λειτουργούν και είναι δουλειά του γονιού να το παρέχει και να το τηρεί, ειδικά όταν τα παιδιά είναι ακόμα μικρά.


10. “Σ΄ αγαπώ!”: Δεν αρκεί να το νιώθουμε, χρειάζεται να το λέμε και να το ξαναλέμε! Οσο πιο συχνά λέμε “σ΄αγαπώ” τόσο πιο συχνά το ακούμε και η ζωή γίνεται όλο και πιο όμορφη! Οσο για τα παιδιά, τα θεμέλια της αυτοεκτίμησής τους είναι τα “σ΄ αγαπώ”, σε λέξεις και πράξεις, που εισέπραξαν από τους γονείς τους!

Κανονες συμπεριφορας

Κανόνες για γονείς Ένας από τους πιο δύσκολους ρόλους που μπορεί να έχει κάποιος στη ζωή του είναι αυτός του γονέα. Μερικοί κανόνες συμπεριφοράς για γονείς: -Δεν φθάνει μόνο η αγάπη. Οπωσδήποτε είναι απαραίτητη η αγάπη αλλά επίσης απαραίτητο είναι να αποκτήσουν πειθαρχία, αυτοπειθαρχία, την ικανότητα να διατηρούν υγιείς σχέσεις, υγιεινό τρόπο ζωής, ενδιαφέροντα, εκπαίδευση, διευρυμένο νου, την ικανότητα να σκέπτονται αυτόνομα, την ικανότητα να διαχειρίζονται σωστά τα χρήματα τους, την ικανότητα να υπερασπίζονται τον εαυτό τους, την ικανότητα για μάθηση. -Κάθε συνταγή χρειάζεται διαφορετικά υλικά όπως κάθε παιδί άλλη συμπεριφορά. Δεν είναι δυνατόν να δοθούν οι ίδιες οδηγίες σε όλα τα παιδιά αφού οι οδηγίες θα εξαρτηθούν από την προσωπικότητα του παιδιού αλλά και τις συνθήκες. Αναρωτηθείτε τι έχει ανάγκη το κάθε παιδί, συζητήστε μαζί του και προσαρμόστε τον τρόπο αντιμετώπισης στην προσωπικότητα του. -Να δείχνετε τη χαρά σας στα παιδιά σας όταν τα βλέπετε. Είναι πολύ ευεργετικό για τα παιδιά να τους χαμογελάτε όταν γυρίζουν από το σχολείο. Είναι μια μικρή κίνηση αλλά τόσο σημαντική, απλώς θέλουν αν ξέρουν ότι τα αγαπάτε. -Να σέβεστε τα παιδιά σας και να τους μιλάτε με σεβασμό. Εάν συνεχώς διατάζετε τα παιδιά σας δεν θα πρέπει να διαμαρτύρεστε που δεν τα ακούτε να λένε ‘ευχαριστώ’ και ‘παρακαλώ’. Τα παιδιά δεν θα σας σεβαστούν εάν δεν τα σεβαστείτε εσείς. Χρειάζεται να είστε ειλικρινής μαζί τους, να τηρείτε τις υποσχέσεις σας και να μην μιλάτε άσχημα εάν δεν θέλετε να μιλούν και αυτά άσχημα. Όταν δεν ακολουθείτε τα παραπάνω, τα παιδιά σας λαμβάνουν το μήνυμα ότι είναι λιγότερο σημαντικά για εσάς από τους άλλους ανθρώπους. Επιπλέον, θα ακολουθήσουν το δικό σας παράδειγμα και κατά αυτόν τον τρόπο πιθανόν να λένε ψέματα, να μην τηρούν τις υποσχέσεις τους και να μην σέβονται τους ανθρώπους που είναι κοντά τους. -Να απολαμβάνετε την παρέα των παιδιών σας. Είναι πολύ σημαντικό να παίζετε μαζί τους και να θεωρείτε τον χρόνο που περνάτε μαζί πολύτιμο. Χρειάζεται να είναι γα εσάς σημαντική προτεραιότητα το να αφιερώσετε ποιοτικό χρόνο στα παιδιά με την ενεργή συμμετοχή σας στις δραστηριότητές τους αλλά και την ουσιαστική συζήτηση για θέματα που τα απασχολούν. -Δεν χρειάζεται αν είναι όλα πάντα τακτοποιημένα. Αφήστε τα παιδιά να φερθούν σαν ευτυχισμένα, ήρεμα παιδιά που θα παίξουν ανέμελα και ας λερωθούν. Τα πράγματα τους μπορούν να τα τακτοποιήσουν μετά το παιχνίδι. -Αφήστε τα παιδιά σας να μάθουν από τα λάθη τους. Χρειάζεται να αφήσουμε τα παιδιά να μάθουν από τα λάθη τους. Εάν δεν πάρουν ποτέ από μόνα τους κάποιο ρίσκο δεν θα μάθουν ποτέ. Εάν πάντα λειτουργείτε έχοντας κατά νου ότι θα συμβούν τα χειρότερα δεν θα τα αφήσετε να κάνουν τίποτα, δεν θα μάθουν και όταν φθάσει η ώρα να ζήσουν μόνα τους δεν θα έχουν τα απαραίτητα εφόδια. -Μην μεταδίδετε τις δικές σας ανασφάλειας στα παιδιά. Κάντε τα να νιώθουν ασφαλή ενθαρρύνοντας τα ακόμη και όταν εσείς ανησυχείτε. Είναι πολύ καλύτερο να συζητήσετε για τους φόβους σας με έναν άλλο ενήλικα όπως με τον σύντροφο σας ή με τους γονείς σας. Όταν φεύγουν με το να τους λέτε να προσέχουν περνάτε έμμεσα το μήνυμα ότι δεν τα εμπιστεύεστε και αυτά αρχίζουν να πιστεύουν ότι κάτι δεν θα πάει καλά. Είναι προτιμότερο να τους ευχηθείτε να περάσουν όμορφα. -Δείτε τα πράγματα από την πλευρά τους, όταν πιστεύουν ότι παραβλέπουμε αυτά που τα απασχολούν η συμπεριφορά τους γίνεται ανησυχητική. Συζητήστε μαζί τους για τις εναλλακτικές, δώστε επιχειρήματα και βρείτε λύσεις. -Μην ανταγωνίζεστε τα παιδιά σας ή τους άλλους γονείς. Οι ανταγωνιστικοί γονείς σπάνια έχουν φίλους και συνήθως έχουν πιεσμένα παιδιά από τις προσδοκίες που τρέφουν για αυτά. Τα παιδιά αυτών τν γονιών νιώθουν ότι μόνο αν τα πηγαίνουν καλύτερα από τα άλλα παιδιά θα τα εκτιμήσουν οι γονείς τους με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να διατηρήσουν φιλίες αλλά ακόμη και μια καλή σχέση με τα αδέλφια τους. Την επόμενη φορά που θα συναντήσετε ανταγωνιστικούς γονείς να θυμάστε ότι η συμπεριφορά τους οφείλεται στην ανασφάλεια που οι ίδιοι νιώθουν για τις ικανότητες τους σαν γονείς. Έχουν ανάγκη να μειώσουν εσάς ώστε να νιώσουν καλύτερα. Ένας από τους πιο δύσκολους ρόλους που μπορεί να έχει κάποιος στη ζωή του είναι αυτός του γονέα. Μερικοί κανόνες καθημερινότητας για γονείς: -Δώστε πρωτοβουλίες στα παιδιά. Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν από μικρή ηλικία πώς να αποφασίζουν για τον εαυτό τους. Χρειάζεται να διαπιστώσουν ότι υπάρχουν συνέπειες για τις λανθασμένες αποφάσεις και είναι σημαντικό να το μάθουν νωρίς ώστε να είναι και πιο ασήμαντα τα λάθη. Αφήστε τα να επιλέξουν τι θα φορέσουν, να αναλάβουν τη μελέτη των μαθημάτων τους. Φυσικά θα τα συμβουλεύετε όταν το ζητούν χωρίς όμως να επιβάλλεστε. Μέχρι τα δεκαοκτώ τους χρόνια πρέπει να είναι ικανά να προσέχουν τον εαυτό τους. Οπωσδήποτε μέχρι τότε είναι απαραίτητο να έχουν μάθει πώς να διαχειρίζονται τα χρήματα τους το οποίο μπορεί να γίνει εάν τους δίνετε ένα χαρτζιλίκι κάθε εβδομάδα και έχουν την ευθύνη για τη διαχείριση αυτού. -Μάθετε στο παιδί να σκέπτεται. Όταν το παιδί σας διαφωνεί μαζί σας μπορεί να είναι ενοχλητικό όμως τουλάχιστον φαίνεται ότι σκέπτεται ανεξάρτητα. Ο βασικός τρόπος να διδάξετε στα παιδιά να σκέπτονται είναι να τους κάνετε ερωτήσεις και να συζητάτε μαζί τους. -Χρησιμοποιήστε την επιβράβευση με σοφία. Είναι σημαντικό να επιβραβεύετε τα παιδιά για την προσπάθεια που καταβάλλουν και όχι αποκλειστικά για το αποτέλεσμα. Μην ξεχνάτε να τα επιβραβεύετε όχι μόνο για επιδόσεις στο σχολείο αλλά και για τη σωστή τους συμπεριφορά. Αυτό θα τους δώσει το κίνητρο να συμπεριφέρονται σωστά πιο συχνά. -Τα όρια είναι απαραίτητα. Να είστε σαφείς όταν εξηγείτε στα παιδιά τι επιτρέπεται και τι όχι. Συχνά θα δοκιμάσουν να ξεπεράσουν τα όρια για να δουν εάν έχουν αλλάξει και τότε η δική σας δουλειά είναι να δείξετε ότι είναι σταθερά. Τα παιδιά έχουν ανάγκη από ασφάλεια και σταθερότητα και για αυτό το λόγο υπάρχουν τα όρια. Επίσης είναι απαραίτητα τα όρια γιατί έτσι καταλαβαίνουν ότι νοιάζεστε για αυτά. Πώς θα καταλάβουν ότι νοιάζεστε εάν μπορούν να κάνουν ο’τι θέλουν; -Τα παιδιά θα αντιγράψουν τη δική σας συμπεριφορά. Εάν τους φωνάζετε θα φωνάξουν σε εσάς, εάν τα χτυπάτε θα χτυπήσουν και αυτά (εσάς ή και άλλα παιδιά), εάν μιλάτε άσχημα θα μιλήσουν με τον ίδιο τρόπο, εάν είστε αγχώδεις θα είναι και αυτά. -Διδάξτε στο παιδί σας πώς να έχει μια υγιή στάση απέναντι στο φαγητό. Δεν θα τα βοηθήσει στον έλεγχο του βάρους τους αργότερα το να επιβάλλετε να τελειώσουν όλο το φαγητό στο πιάτο. Επίσης δεν τα βοηθά η επιβράβευση μετά το φαγητό με κάποιο γλυκό (περνά το μήνυμα ότι μόνο το γλυκό αξίζει) αλλά και γενικά η επιβράβευση για π.χ. καλή συμπεριφορά με γλυκό. Πιθανόν να σκέπτονται ως ενήλικες ότι όταν είναι στεναχωρημένοι εάν φάνε κάτι γλυκό θα νιώσουν καλύτερα. -Επικοινωνήστε με το παιδί σας, εξηγείτε τι κάνετε μαζί. Μην ξεχνάτε να ενημερώνετε για το πού πηγαίνετε, τι θα κάνετε εκεί ή για το ποιος θα σας επισκεφθεί. Επίσης μην ξεχνάτε να ζητάτε τη γνώμη του παιδιού για τα ζητήματα που απασχολούν την οικογένεια όπως π.χ. μια μετακόμιση. -Δίνετε σαφείς στόχους. Τι ακριβώς εννοείτε όταν λέτε στα παιδιά σας να τακτοποιήσουν το δωμάτιο τους ή όταν τους λέτε να μην βλέπουν πολύ ώρα τηλεόραση; -Μην γκρινιάζετε. Έχει διαπιστωθεί ότι όταν γκρινιάζουμε είναι λιγότερες οι πιθανότητες να ακουστούν τα παράπονα μας. Ειδικά όταν χρησιμοποιείτε χαρακτηρισμούς όπως ‘ποτέ δεν τακτοποιείς το δωμάτιο σου, είσαι τεμπέλης’ γίνεται ετικετοποίηση του παιδιού με αποτέλεσμα να το βαραίνει η ετικέτα του τεμπέλη. Το παιδί από εκεί και πέρα αρχίζει να πιστεύει αυτό που λέτε και να συμπεριφέρεται όντως σαν τεμπέλης. ‘Αφού το λένε οι γονείς μου δίκιο θα έχουν, δεν θα τους αμφισβητήσω’ είναι η υποσυνείδητη σκέψη που ενδεχομένως κάνει το παιδί. Είναι προτιμότερο να πάρετε τα παιχνίδια των παιδιών εάν δεν τα μαζεύουν και να τα επιστρέψετε όταν πλέον έχουν εξοικειωθεί με την τακτοποίηση των παιχνιδιών παρά να τσακώνεστε και να φωνάζετε για αυτό το λόγο. Ένας από τους πιο δύσκολους ρόλους που μπορεί να έχει κάποιος στη ζωή του είναι αυτός του γονέα. Μερικοί κανόνες πειθαρχίας για γονείς: -Oι γονείς χρειάζεται να συμφωνούν. Όταν φαίνεται ότι οι γονείς δεν συμφωνούν μεταξύ τους σε ‘ο,τι αφορά τη διαπαιδαγώγηση του παιδιού, το παιδί μπερδεύεται, υπονομεύεται η αξιοπιστία των γονέων και χάνεται ο σεβασμός στα όρια που έχετε προσπαθήσει να τηρούνται. Το ίδιο βέβαια ισχύει για όλους όσους φροντίζουν τα παιδιά όπως ο παππούς και η γιαγιά. Αν θέλετε να αισθάνεται ασφαλές το παιδί χρειάζεται να υποστηρίζετε ο ένας τον άλλον στις οδηγίες που δίνετε στο παιδί. Θα είναι πιο ευτυχισμένο, θα νιώθει πιο ασφαλές, θα αισθάνεται ότι είναι σαφή τα όρια, θα αγαπά και θα σέβεται και τους δύο γονείς. -Η επιβράβευση είναι πιο αποτελεσματική από την τιμωρία. Μην ξεχνάτε να επιβραβεύεται τα παιδιά με ένα μπράβο όταν βλέπετε ότι συμπεριφέρονται σωστά, ότι έχουν τακτοποιήσει το δωμάτιο τους χωρίς να το έχετε ζητήσει. Για παράδειγμα πείτε τους ότι εάν φερθούν σωστά στην παιδική χαρά θα ξαναπάτε αύριο παρόλο που δεν το είχατε προγραμματίσει. -Είναι απαραίτητη η σταθερότητα στη στάση των γονέων. Χρειάζεται να είναι σαφές στα παιδιά το τι είναι επιτρεπτό και τι όχι. Θα προκληθεί μεγάλη σύγχυση στα παιδιά εάν άλλες φορές επιτρέπεται κάτι και άλλες όχι. Όταν δεν είναι σταθεροί οι κανόνες τα παιδιά δεν ξέρουν πώς ακριβώς να συμπεριφερθούν, νιώθουν ανασφαλή και πιθανόν ότι είναι αδιάφορα για τους γονείς τους. -Χαρακτηρίζουμε τη συμπεριφορά, όχι το παιδί. Τη στιγμή που θα χαρακτηρίσετε ένα παιδί ως ‘κακό’ ή ‘χοντρό’ το παιδί θα πιστέψει αυτό που λέτε οδηγώντας το παιδί στην υιοθέτηση συμπεριφορών που συνάδουν με αυτόν τον χαρακτηρισμό. Εξάλλου σκέπτεται ‘για να το λένε οι γονείς μου έτσι θα είναι, δεν μπορώ να τους αμφισβητήσω και θα φερθώ σύμφωνα με αυτό που με χαρακτηρίζουν’. Βέβαια η διαδικασία αυτής της σκέψης είναι υποσυνείδητη. Μπορείτε π.χ. να πείτε στο παιδί ‘αυτή η συμπεριφορά είναι εγωιστική’. -Το παιδί δεν λαμβάνει υπόψη του αυτά που ακούει όταν άλλα λέμε και άλλα πράττουμε. Για να μπορούμε να περιμένουμε από το παιδί να φερθεί όπως του λέμε να φερθεί θα πρέπει εμείς οι ίδιοι να είμαστε το καλό παράδειγμα στην πράξη. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να θυμόμαστε ότι υπονομεύουμε την αξιοπιστία αυτών που λέμε όταν προειδοποιούμε το παιδί για κάποια συνέπεια των πράξεων του και στο τέλος ακυρώνουμε εμείς οι ίδιοι τις συνέπειες. Αν για παράδειγμα προειδοποιήσουμε το παιδί ότι αν δεν μαζέψει τα παιχνίδια δεν θα πάμε στο πάρκο και στη συνέχεια παρόλο που δεν τα μάζεψε πάμε στο πάρκο, πλέον η αξιοπιστία αυτών που λέμε κλονίζεται. Επιπλέον, στο προηγούμενο παράδειγμα θα είναι σαν αν έχουμε επιβραβεύσει το παιδί που δεν μάζεψε τα παιχνίδια. Από αυτό το σημείο και μετά θα είναι πολύ πιθανό ότι το παιδί θα συμπεριφέρεται εκτός ελέγχου. -Προσοχή στις αντιδράσεις θυμού. Με το να φωνάζετε, να μιλάτε άσχημα ή να χτυπάτε όταν θυμώνετε με τα παιδιά τους περνάτε το μήνυμα ότι επιτρέπεται που και που να φωνάζεις, να μιλάς άσχημα, να χτυπάς και γενικά να χάνεις τον έλεγχο όταν θες να λύσεις τις διαφορές σου με κάποιον. Είναι γεγονός ότι το ξύλο δεν βοηθά σε τίποτα, τραυματίζει το παιδί, γεννά αρνητικά συναισθήματα στο παιδί, δημιουργεί προβλήματα στον ψυχικό του κόσμο και στις σχέσεις του με τα άλλα παιδιά. Εάν νιώθετε ότι χάνετε τον έλεγχο είναι προτιμότερο να κάνετε ένα διάλειμμα μέχρι να ηρεμήσετε. Μέχρι να γυρίσετε θα έχουν ηρεμήσει και αυτά. -Χρειάζεται να ζητάμε συγνώμη. Τα παιδιά χρειάζεται να μάθουν ότι είναι φυσιολογικό όλοι μας να κάνουμε λάθη και ότι κανένας δεν είναι τέλειος. Αν δώσετε αυτό το μάθημα στα παιδιά θα βοηθήσετε στο να έχετε πιο αρμονική σχέση αλλά θα βοηθήσετε και αυτά στο να διατηρούν πιο υγιείς σχέσεις. - Μετά από μια φασαρία δεχθείτε το παιδί, δείξτε του ότι το αγαπάτε. Δεχθείτε τη συγγνώμη του παιδιού και ότι εκτιμάτε την αναγνώριση από αυτό ότι έκανε λάθος. Εάν νιώθετε ότι θέλετε να συζητήσετε περισσότερο για το περιστατικό περιμένετε μέχρι να αποκατασταθεί πλήρως η σταθερότητα στη σχέση και μέχρι να έχετε ηρεμήσει και οι δύο. Αυτές τις συζητήσεις χρειάζεται να τις κάνετε όταν είστε μόνοι σας και όχι μπροστά σε συγγενείς ή φίλους. -Δίνετε στα παιδιά το δικαίωμα να εκφράσουν τα συναισθήματα τους. Έχουν το δικαίωμα και είναι απόλυτα υγιές να θυμώσουν και να κλάψουν. Σαφώς χρειάζεται να μάθουν ότι ενώ μπορούν να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια τους δεν μπορούν να φερθούν βίαια ή να μιλούν άσχημα. Εάν απαγορεύεται να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια τους θα δυσκολεύονται να το κάνουν και ως ενήλικες με αποτέλεσμα να δημιουργούνται πολλά προβλήματα στις σχέσεις τους. Όταν ένας άνθρωπος δεν έχει μάθει να εκφράζει τη δυσαρέσκεια του την κλείνει μέσα του δημιουργώντας ψυχολογικά ή και σωματικά προβλήματα στον εαυτό του και αφήνοντας άλυτα ζητήματα στις στενές του σχέσεις. Ένας από τους πιο δύσκολους ρόλους που μπορεί να έχει κάποιος στη ζωή του είναι αυτός του γονέα. Μερικοί κανόνες προσωπικότητας για γονείς: -Βρείτε τα κίνητρα που θα ενεργοποιήσουν το παιδί σας. -Βρείτε κάτι στο οποίο το παιδί σας έχει ταλέντο και διαβεβαιώστε ότι το γνωρίζει. -Μάθετε να εκτιμάτε τα χαρακτηριστικά του παιδιού που σας θυμίζουν τη μητέρα/πεθερά σας ή τον πατέρα/πεθερό ή τον σύντροφο σας. -Προσπαθήστε να εντοπίσετε τα χαρακτηριστικά που έχει ‘κληρονομήσει’ από εσάς. -Να θυμάστε ότι το κάθε παιδί είναι ένας ξεχωριστός άνθρωπος με δική του προσωπικότητα. -Αφήστε τα να είναι καλύτεροι από εσάς. -Αυτά για τα οποία τα επιβραβεύετε τους δείχνουν τι θεωρείτε σημαντικό στη ζωή. -Μην μεταδίδετε τους φόβους και τις ανασφάλειες σας στα παιδιά. -Να θυμάστε ότι εάν δεν σας αρέσει κάτι πάνω σας και το λέτε, όταν θα μεγαλώσει το παιδί θα βιώνει την ίδια ανασφάλεια (εφόσον σας έχει μοιάσει). -Μην προσπαθείτε να έχετε το τέλειο παιδί, συνήθως οι άνθρωποι που έχουν κάποια ‘αδυναμία’ είναι οι πιο ξεχωριστοί και αγαπητοί. Ένας από τους πιο δύσκολους ρόλους που μπορεί να έχει κάποιος στη ζωή του είναι αυτός του γονέα. Μερικοί κανόνες για την αδελφική σχέση των παιδιών σας: -Ενθαρρύνετε τα παιδιά να βοηθούν το ένα το άλλο, να αποδοκιμάζετε το παιδί όταν προδίδει το αδελφάκι του (π.χ. ‘η Ελένη έσπασε το ποτήρι’), να επιβραβεύετε τα παιδιά όταν κάνουν κάτι μαζί (μπορεί να είναι το ότι παίζουν ή κάνουν μαζί κάποια δουλειά), αφήστε να ενωθούν ‘εναντίον’ σας. -Οι τσακωμοί (σε λογικό πλαίσιο) ανάμεσα τους είναι απαραίτητοι. Μέσα από τις διαφωνίες με τα αδέλφια του το παιδί εκπαιδεύεται στη διπλωματία, το συμβιβασμό, την ανάπτυξη επιχειρημάτων, τη συνεργασία. Μπορείτε να παρεμβαίνετε όταν γίνονται επιθετικά. -Προσπαθήστε να έχετε ομαδικό στόχο. -Οι συγκρίσεις μεταξύ των παιδιών είναι επιβλαβείς για την αδελφική σχέση. -Μην έχετε ‘αγαπημένο’ παιδί. -Περνάτε χρόνο όλοι μαζί αλλά και σε διαφορετικές υποομάδες. -Η αυτοπεποίθηση του παιδιού εξαρτάται σημαντικά από το εαν αναγνωρίζετε εσείς ως γονέας κάποια θετικά στοιχεία στο παιδί.